Yasemin Ulutaş
Geçen hafta üçüncü en büyük stablecoin ‘in (UST) ve eskiden Ethereum’dan (Terra) sonra ikinci en büyük blok zincirinin çöküş yaşaması çoğu yatırımcının bundan muzdarip olması gündemin en önemli konusuydu. Bu piyasa dengeleri arasında Tether’in USDT stabilcoin’i, Mayıs ayının en düşük noktasında 1 dolardan 0.088 dolara kadar bir devalüasyon yaşadı.
Stablecoin’lerin 1 dolar civarında çok dar bir aralıkta seyretmesi alışagelmiş bir durum olsa da son dönemde işlem gördüğü seviyeler yalnızca dalgalanmaların yaygın olduğu istikrarsız piyasa koşullarında görülür.
Stablecoin, fiyat istikrarı sağlamaya çalışan ve bir yedek varlık tarafından desteklenen yeni bir kripto para birimidir. Piyasadaki diğer kripto para varlıklarında dalgalanmaların çok olduğu dönemlerde yatırımcılara alternatif bir seçenek sağlamayı amaçlar ve kripto para birimleriyle ödeme işlemlerinde gizliliği sağlar. Varlığa dayalı ve algoritmik temelli olarak ikiye ayrılır.
- Detaylı bilgi için ziyaret edebilirsiniz:
- Stablecoin Nedir?
- Algoritmik Stablecoin Nedir?
USD Coin (USDC), Dai (DAI) ve USDT en çok işlem gören varlığa dayalı sabit paralardır. Tamamı itibari para rezervleri ve kripto para birimleri tarafından güvence altına alınmış olsalar da DAI merkeziyetsizdir. USDC’nin teminat rezervleri ABD tarafından düzenlenen finansal kuruluşlar tarafından tutulurken, USDT’nin rezervleri BitFinex tarafından kontrol edilen Tether Limited tarafından tutulmaktadır. Aksine DAI ,TRFM olarak adlandırılan dolar sabitini korumak için birincil piyasa borçlanma oranını kullanır.
DAI, kullanıcılar kilitli teminatlarına karşı borç aldıklarında piyasaya sürülüyor ve krediler geri ödendiğinde piyasadan çekiliyor. DAI’nin fiyatı 1 doların altındaysa, daha az insan borçlanmak isteyeceğinden DAI’nin arzını azaltmak için TRFM borçlanma oranını artırır.
Sabitlenme mekanizması algoritmik görünse de aşırı teminatlandırma DAI’yi değişken piyasa koşullarında varlık destekli sağlam bir stabilcoin haline getiriyor.
Tether’in USDT’si, stablecoin alanında büyük pazar payına sahip olmasına rağmen uzun süredir tartışmalı bir durumda. Daha önce ABD hükümeti tarafından sahip oldukları nakit rezervlerinin türü konusunda yanlış bilgi verdiği için para cezasına çarptırılmıştı. Tether, USDT’yi desteklemek için nakit veya nakit eşdeğeri varlıklara sahip olduğunu ileri sürüyor.
Normal şartlar altında, bir stablecoin likidite havuzundaki tüm varlıklar eşit veya eşie çok yakın bir değere sahip olmalıdır çünkü üç stablecoin’in hepsinin yaklaşık 1$ değerinde olması gerekir. Ancak geçtiğimiz hafta piyasanın bize gösterdiği şey, USDT’nin çok daha büyük bir yüzdeye sahip olmasıyla dengesizliğin ortaya çıkmış olmasıdır. Böylelikle, USDT’nin diğer iki coine kıyasla daha az talep edildiği anlaşılmaktadır.
Algoritmik Stablecoin’lerin Sonu mu Geldi?
Algoritmik bir stablecoin, varlık tabanlı bir sabit paradan farklı bir mekanizmaya sahiptir. Rezervinin olayışı onu teminatsız yapar. Stablecoin’nin ve ortak coinin algoritmik olarak basılması ve pazardaki dolaşımdaki arz ve talebe göre yakılmasıyla sabitlenir.
Teminatsız yapısı nedeniyle, algoritmik bir stablecoin varlığa dayalı bir stablecoin’den çok daha risklidir. Terra UST de-peg olayı, yatırımcıların algoritmik stablecoinlere olan güvenini ciddi şekilde sarstı.
Frax Protokolü tarafından algoritmik bir stablecoin olan FRAX, kısmen teminatla desteklenir ve kısmen arz-talep algoritmasına dayanır. Coin kısmen teminatlandırılmış olmasına rağmen algoritmik oranı hala FRAX’ın piyasa fiyatına bağlıdır.
Abracadabra Money’nin algoritmik stablecoin’i olan MIM’nin de Terra UST de-peg olayının benzerinin yaşama ihtimali yüksek görülüyor. DAI ile olan algoritma benzerliğine rağmen MIM, ETH’yi doğrudan teminat olarak kullanmaz, bunun yerine Yearn Finance ‘den faiz getiren token’ları kullanır. Karmaşıklık katmanı, onu UST de-peg olayı gibi durumlara karşı daha duyarlı hale getiriyor. Ancak UST’nin çöküşü kesinlikle bir FRAX de-peg korkusunu şiddetlendirdi.
Geçmişte birçok stablecoin’in başarısız olduğu biliniyor. UST bu başarısızlık hikayesinde ilk olmayan stablecoin ve sonda olmayacak gibi görünüyor. Bu stablecoinlerin sadece dolar değerine değil aynı zamanda likidite havuzunda nasıl yer aldıklarına dikkat etmek, yatırımcıların düşüş eğilimi gösteren değişken bir piyasada potansiyel riskleri önceden belirlemelerine yardımcı olacaktır.
- Bu da ilginizi çekebilir: Stablecoin’ler İçin Önemli Veriler!
Kripto paralar ve blockchain hakkındaki her türlü sorunuz için telegram kanalımıza davetlisiniz. Kanala katılmak için tıklayınız.
