Terra (LUNA) Nedir?

Bu yazımızda ingilizce terimler, sektörün henüz genç olması, Türkçe karşılıklarının yetersiz olması ve takip edenler tarafından daha kolay anlaşılabilmesi için olduğu gibi kullanılmıştır. 

Terraform Labs ve Terra Blokzinciri

Terraform Labs, Terra blokzincirini yaratan Güney Koreli bir blokzincir firmasıdır. Terra blokzinciri, COSMOS ekosisteminin bir parçasıdır ve 100 doğrulayıcı (validator) sınırına sahip -130 olması için teklif verildi- Tendermint Proof of Stake (POS) modelini kullanır.

Terraform Lab, hem e-ticaret alanında hem de O2O (online to offline) alanındaki şirketlerle ikili ilişkilere oldukça önem vermektedir. Bu ilişkiler neticesinde, TMON ve Yanolja gibi büyük şirketlerin de içinde olduğu ve 15 farklı şirketi bünyesinde barındıran Terra Alliance ortaya çıkmıştır. Bazı kaynaklara göre TMON, Güney Kore’nin en çok kullanılan e-ticaret platformu ve Yanolja ise en çok kullanılan seyahat platformudur.

Terra Luna

LUNA, Terra ekosisteminde çok önemli bir yere sahiptir ve temel olarak 3 farklı alanda kullanılmaktadır.

1. Peg Sabitleyici

Terra Stablecoin‘leri, iki Token’lı bir senyoraj modeline dayanır. Fiyat, dolaşımdaki Coin arzı kontrol edilerek stabilize edilir. Coin’in fiyatı Peg’in (genellikle 1$) üzerine çıkarsa arz arttırılır veya tam tersi bir durumda yani Coin’in fiyatı Peg’in altına inerse, dolaşımdaki Coin miktarı azaltılır. Ancak Coin arzının sürekli olarak arttırılıp azaltılması fiyatta volatiliteye sebeb olmaktadır ve bu noktada LUNA devreye girmektedir. LUNA, volatilite emici olarak görev yapar çünkü piyasa koşullarından bağımsız olarak her zaman sabit bir kurda üretilebilir.

Örnek:

1 UST < 1$ durumunda, UST sahipleri ellerindeki UST’leri 1$ değerinde LUNA ile takas edebilir.

1 UST > 1$ durumunda, LUNA sahipleri ellerindeki LUNA’ları 1$ değerinde UST ile takas edebilir.

Böylelikle bu sistem, Stablecoin’in Peg’ini koruyamaması durumunda arbitraj fırsatı yaratır ve kullanıcılarının bu fırsatı değerlendirmesi neticesinde tekrar Peg sabitlenmiş olur.

2. Validators/ Delegators (Doğrulayıcılar/Temsilciler)

Validator’lar verilerin bir kopyasını depolayan, yeni blokların zincire dahil edilmesine izin veren ve ağın güvenliğini sağlamaya yardımcı olan Full Node operatörleridir. Bu işlemler neticesinde Validator’lar aşağıdaki ödüllere sahip olur:

1. Gas Ücretleri: Olası Spamming’leri önlemek için Validator’lar, minimum gas fiyatlarını belirleyebilir. (LUNA ile ödenir.)
2. Stability Ücretleri: Her işlem %0.1 ve %1 arası ücrete tabidir ve herhangi bir Terra para birimiyle ödenir.
3. Senyoraj: Validator’lar, Oracle fiyatlarını doğru bir şekilde rapor ettikleri için senyoraj ödülleri alır.

Özetlendiğinde, bu ödüller yaklaşık %10-15 oranında yıllık getiri sağlar. Bu getirinin içerisine Anchor ve Mirror gibi platformlarda yapılan Airdrop etkinliklerinden kazanılan ödüller de dahil edilmiştir.

Ancak sadece aktif Validator’lar yukarıda bahsedilen ödülleri alma hakkına sahiptir. Terra blokzincirinde aktif Validator olmak, yeterli miktarda LUNA’nın stake edilmesi gerekliliğini de beraberinde getirmektedir. Yeterli miktar ise en çok LUNA stake eden ilk 100 kullanıcı arasında olabilmektir.

1 Haziran 2021 tarihi itibari ile 100. doğrulayıcı flipside’dır ve 500.217 LUNA stake etmektedir. (2,8M $) Kendisi ayrıca %0.15’lik bir oylama gücüne sahiptir.

Ancak burada dikkat edilmesi gereken bir detay vardır ve bu detay da flipside’ın 500.217 LUNA’dan kaç tanesinin kendisine ait olduğudur. Yukarıdaki görselde bulunan Self-delegation bölümündeki 4 LUNA Token, aslında flipside’ın sahip olduğu gerçek LUNA adetidir. Geriye kalan 500.213 LUNA ise başka kullanıcılara yani Delegator’lara aittir.

Delegator’lar sahip oldukları LUNA’ları Validator’lara devreden kullanıcılardır. Bunun karşılığında Validator’lar bu LUNA’ları bir ücret karşılığı ödünç alır ve daha fazla Mining gücü için stake eder. Delegator’lar istedikleri Validator’ı seçme hakkına sahiptir ve Validator’lar da ödünç almak için gereken ücreti belirlemede özgürdür. Validator olabilmek için bir çok şart yerine getirilmelidir (Sistem, Yazılım, Bağlantı vb.) ve bu sebeble Delegator olmak çok daha kolay ve çok daha hızlıdır ancak getirisi elbette Validator’larınki kadar yüksek değildir.

Bir Delegator, sahip olduğu LUNA’ları bir Validator’a devrettiği zaman anında gelir elde etmeye başlar. Ancak Delegator, LUNA’larını geri almak isterse 21 günlük bekleme süresine tabidir ve bu süre boyunca hiçbir gelir elde edemez. (Aynı kural Validator’lar için de geçerlidir.) Validator değiştirme işlemi ise herhangi bir bekleme süresine tabi değildir.

Governance (Yönetim)

LUNA stake eden herkes yönetimde söz sahibi olabilir. Oylama gücü ne kadar LUNA stake edilidiği ile doğru orantılıdır. Oy vermek için minimum stake sınırı söz konusu değildir ancak yönetimsel teklifler için minimum bir sınır mevcuttur. Bir teklifin oylamaya sunulması için 512 LUNA Token stake edilmelidir. Eğer teklif üzerinde bir anlaşmaya varılırsa (pozitif veya negatif) stake edilen LUNA’lar geri dağıtılır ancak teklif veto edilirse (çok yüksek hayır oyu) stake edilen LUNA’lar yakılır.

TerraUSD (UST)

USDT bir Terra Stablecoin’idir. 1 Haziran 2021 tarihi itibariyle UST’nin piyasa değeri 2 Milyar $’a ulaşmıştır (USDT 62.1 Milyar $). Bu miktar önemsiz gibi görünse de diğer Stablecoin’ler ile karşılaştırıldığında UST, ilk beş Stablecoin arasındaki tek teminatsız ve algoritmik olanıdır. USDT, USDC ve BUSD merkezi iken, DAI ise fazla teminatlandırılarak  üçüncü parti varlıklarca desteklenmektedir(Ethereum).

Teknik Analiz

Teknik açıdan bakacak olursak, Luna için şubat ayının başından sonuna kadar yaşadığı akümülasyon sürecinin bir benzerini mayıs ayının son haftasından itibaren tekrar yaşadığını da görüyoruz. Fiyat hareketlerinin, destek ve direnç seviyelerinin de aynı bölgelerde olması dikkat çeken diğer bir detay olabilir. 5.300 desteğini ve 7.800 direncini şubat sonu başlattığı ralli öncesinde de benzer temaslar ile test ettiği görünüyor. Ancak bu ralli sonrası 15.600-19.240 bölgesinde güçlü bir direnç oluşturduğu da görünüyor.

Yeni bir zirve ihtimali için ise 19.240 direncinin tekrar test edilmesi sonrası, 10.600 seviyelerindeki ara destek/direnç seviyesine kadar bir sarkma ile oluşabilecek düzeltme ile 21.600-24.600-26.300 seviyelerine bir yolculuk gerçekleşebilir (bu seviyeler için fibonacci düzeltme seviyelerinden faydalanılmıştır). Bu noktada 21.600-22.400 bölgesinin ath bölgesi olduğu da açıkça görünüyor. 3.910-5.300 bölgesinin güçlü bir destek olmasını da ekleyerek bu bölgenin aşağı yönlü kırılımının gerçekleşmesi durumunda aşağı yönlü fiyat hareketlerinin mümkün olabileceğini de söylemek gerekir.

Kaynak: Benjamin Hor, CoinGecko | David Hamilton, Securities.io  | Terra Money, Medium

Teknik Analiz: KriptoKirpi

Kriptoparalar hakkında; merak ettikleriniz, öğrenmek istedikleriniz, soru-cevap, güncel analizler için Telegram kanalımızda bizi takip edin ve iletişimde kalın. KoinSaati’nin Telegram Kanalına katılmak için tıklayınız.

Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Burada yer alan ve hiçbir şekilde yönlendirici nitelikte olmayan içerik, yorum ve tavsiyeler genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Hiçbir şekilde yönlendirici nitelikte olmayan bu içerik, genel anlamda bilgi vermeyi amaçlamakta olup; bu içeriğin, yatırımcıların alım satım kararlarını destekleyebilecek yeterli bilgileri kapsamayabileceği dikkate alınmalıdır. Bu sayfalarda yer alan çeşitli bilgi ve görüşlere dayanılarak yapılacak ileriye dönük yatırımlar ve ticari işlemlerin sonuçlarından ya da ortaya çıkabilecek zararlardan KoinSaati sorumlu tutulamaz.