Solana $SOL Nedir ve Nasıl Stake Edilir?

Solana (SOL); merkeziyetsiz, yüksek işlem hızlarına ulaşmayı hedefleyen ve ölçeklenebilir uygulamaları barındırmak için tasarlanmış bir blok zincir platformudur.

Ekosistemin kripto para birimi $SOL; işlem ücretlerini ödemek, staking ve projelerde oy kullanma hakkı tanır. Solana 2021 yılının sonunda 66 milyar doların üzerinde bir piyasa değerine sahip olarak  beşinci en büyük kripto para birimi oldu. 

Solana, Ethereum gibi kripto uygulamaları çalıştırmak için hem bir kripto para birimi hem de esnek bir platformdur. Ekosistem, proses edeceği işlem sayısı açısından çok daha hızlıdır ve Ethereum gibi rakip blok zincirlerine kıyasla önemli ölçüde düşük işlem ücretine sahiptir. 

Başlıca yeniliği, Proof of History (PoH) olarak adlandırılan konsensüs mekanizması da dahil olmak üzere bir dizi yeni teknoloji aracılığıyla hızdır. Solana saniyede yaklaşık 50.000 işlem gerçekleştirebilir. (Ethereum tipik olarak saniyede 15 işlem gerçekleştirirken, ETH2 yükseltmesi, Ethereum’u şimdi olduğundan çok daha hızlı hale getirmek için tasarlanmıştır.)

Solana çok hızlı olduğu için sistemin yoğunluk seviyesi ve işlem ücretleri düşük kalıyor. Geliştiriciler, yüksek hızların ve düşük ücretlerin netciesinde ilerleyen dönemde Solana’nın Visa gibi merkezi ödeme işlemcileriyle rekabet edecek hale geleceğini iddia ediyor.

• Bu da ilginizi çekebilir: KoinSaati Akademi: Solana (SOL) Nedir?

Proof of History

İşlemleri doğrulamak ve yeni BTC üretmek için madencileri kullanan Bitcoin, PoW konsensüs mekanizması kullanır. Buna karşılık Cardano gibi kripto para birimleri ağ katılımcılarının işlemleri doğrulama, yeni basılmış kripto para ve ücretler kazanma şansı elde etmek için kendi kriptolarını stake’ledikleri, PoS konsensüs mekanizmasından yararlanır.

Solana ise PoS ile PoH adı verilen yeni bir mekanizmanın kombinasyonunu kullanıyor. PoH, merkezi olmayan bir ağdaki bilgisayarlar arasında, tüm bilgisayarların bu konuda iletişim kurması ve bir anlaşmaya varması gerekmeden zaman tutmak için tasarlanmıştır. 

Solana’nın kurucu ortağı Anatoly Yakovenko, Kasım 2017’de Proof of History (PoH) kavramını açıkladığı whitepaper’ında; “PoH, olaylar arasındaki zamanın geçişini ve sırasını doğrulamak için bir kanıttır ve zamanın güvenilmez geçişini bir deftere kodlamak için kullanılır” yorumu bulunuyordu.

Whitepaper’ın devamında Yakovenko, daha sonra halka açık olan blok zincirlerinin zamana bağlı olmadığını, her bir düğümün ağdaki diğer katılımcıların saatlerini bilmeden kendi yerel saatine dayandığını belirtiyor. Standart bir saat kaynağının olmaması bir mesajı kabul etmek veya reddetmek için bir mesaj zaman damgası kullanıldığında, ağdaki diğer katılımcıların aynı seçimi yapacağının garantisi olmadığı anlamına geliyordu. PoH bu engeli, ağdaki her düğümün kimseye güven duymasını gerektirmeden deftere kaydedilen zamana bakıp işleyerek aşıyor. 

Solana (SOL) Teknolojisi

Blokzincirlerin genel sorunu merkeziyetsizlik, ölçeklenebilirlik ve hızı aynı anda bünyelerinde barındıramamalarıdır. Bu özelliklerden herhangi ikisinden aynı anda en iyi şekilde verim alınabiliyorken üçüncü özelliğin performansından feragat edilmelidir. Solana bu soruna çözüm üretmeyi hedefliyor.

Solana blokzinciri hem PoS hem de PoH modelinde çalışır. PoS doğrulayıcıların (blok zinciri defterine eklenen işlemleri doğrulayanlar) sahip olunan jeton veya jeton temelinde işlemleri doğrulamasına olanak sağlarken PoH, bu işlemlerin çok hızlı bir şekilde zaman damgalanmasına ve doğrulanmasına olanak tanır.

• Bu da ilginizi çekebilir: Solana Nedir? Projesi Bize Neler Vaat Ediyor?

Solana $SOL Nasıl Stake Edilir?

SOL token’larınızı stake ederek, ağın güvenliğini sağlamaya ve bunu yaparken ödüller kazanmaya imkan sağlar. Token’larınızı, işleyen ve ağı çalıştıran doğrulayıcılara (validator) devrederek stake edebilirsiniz. Pay devri, delegelere getiri sağlayabilen, riskin ve ödülün paylaşıldığı finansal bir modeldir. 

Doğrulayıcıya pay devri arttıkça, yeni işlem yazmak için seçilme şansı artar. Validator’ün yazdığı işlem sayısına paralel, doğrulayıcı ve delegelerin kazandığı ödül de yükselir. Sistemi daha fazla işlem gerçekleştirebilecek şekilde yapılandıran validator’ler, orantılı olarak daha fazla ödül kazanırlar ve ağın mümkün olduğunca hızlı ve sorunsuz çalışmasını sağlarlar. 

Doğrulayıcılar, sistemlerini çalıştırarak ve bakımını yaparak maliyetlere maruz kalır. Bu maliyet delegelere kazanılan ödüllerin yüzdesi olarak toplanan bir ücret şeklinde iletilir. Doğrulayıcılar, kendilerine daha fazla pay devredildikçe daha fazla ödül kazandığından, hizmetleri için en düşük komisyonu sunmak için birbirleriyle rekabet edebilirler.

Slashing olarak bilinen bir süreçten stake yaparken token’larınızı kaybedebilirsiniz. Slashing, geçersiz işlemler oluşturmak veya belirli türdeki işlemleri veya ağ katılımcılarını sansürlemek gibi kasıtlı kötü niyetli davranışlara yanıt olarak doğrulayıcıya devredilen hissesinin bir kısmının kaldırılmasını ve imha edilmesini içerir.

Bir doğrulayıcı slash’lendiğinde, paylarını bu doğrulayıcıya devretmiş olan tüm token sahipleri, yetkilerinin bir kısmını kaybederler. Bu durum hem token sahibi için ani bir kayıp hem de azalan toplam delegasyon nedeniyle doğrulayıcı için gelecekteki ödüllerin kaydı anlamına gelir. Ödüller ve kesintiler, ağın güvenli, sağlam ve performanslı kalmasına yardımcı olan doğrulayıcı ve token sahibinin çıkarlarını eşitler.

Validator ile Solana Stake Etmek

Stake etmeye başlamak için önce bir Solana cüzdanına ihtiyacınız var. Bu rehberde Phantom cüzdanı kullanacağız.

• Tarayıcınıza bir uzantı olarak Phantom cüzdanını indirin.
• Cüzdan simgesine ve Para Yatırma sekmelerine tıklayarak cüzdanınıza SOL tokenlarınızı aktarın. Binance, FTX veya Coinbase gibi merkezi kripto para borsalarından SOL satın alabilir ve varlıklarınızı Phantom cüzdanınıza gönderebilirsiniz.
• SolanaBeach.io web sitesinde yer alan validator listesine gidin. Burada, SOL token’larınızı devrettiğiniz doğrulayıcıları filtrelemek için kullanışlı araçlar göreceksiniz. Dikkate alınması gereken en önemli faktör komisyon oranıdır. Sonuçta, ödülünüz bu yüzdeden düşülecektir.
• Geçersiz olan doğrulayıcılara dikkat edin. Uzun bir süre boyunca etkin olmayan durumlarına dikkat çekerek Delinquent olarak işaretlenecekler.
• Bir doğrulayıcıya tıkladığınızda, web sitesi, komisyon oranı ve slot başarı oranı gibi ek bilgiler verilir. İkincisi, başarılı doğrulamalarının yüzdesini size aktarılır.
• Şimdi, Phantom cüzdanınızın staking seçeneğine girmek için Token listesini yönet’e tıklayın ve arama çubuğuna Sol yazın. Varlıklar listesinde görünmesi için Solana’yı (SOL) seçin. Sekmeyi kapatın.
• Cüzdanın ön sayfasında görünmesi için başka token’lar da ekleyebilirsiniz. Ardından, Solana’ya tıkladığınızda, SOL kazanmaya başla düğmesini göreceksiniz. Üzerine tıklayın ve daha önce SolanaBeach.io’dan seçtiğimiz doğrulayıcı adını girin. Aynı simgeye ve %4 komisyon oranına sahip olduğunu fark edeceksiniz.
• Son olarak, bu doğrulayıcıya devretmek istediğiniz token miktarını girin ve “Stake” düğmesine tıklayın.

Kripto Para Borsalarında Solana Stake Etmek

Elinizde bulundurduğunuz Solana’yı bir kripto para borsasında stake etmek istiyorsanız öncelikle bir kripto para borsasında hesap oluşturmalısınız. Biz bu rehberimizde Binance borsası üzerinden anlatacağız.

• Binance hesabınızı açtıktan sonra mouse‘unuzu ana sayfanın üst kısmında yer alan “Earn” (kazan) seçeneğine getirin ve “Staking”i seçin.
• Stake edebilmeniz için karşınıza birçok kripto para seçeneğiyle karşılaşacaksınız. Solana’yı (SOL) bulun.

• Bu yazı kaleme alındığı esnada APY %8.78. Kaç günlük stake etmek istediğinizi seçin (min. 30 maks. 90 gün) Artık Solana’larınızı stake edebilirsiniz.

Solana’da Ne Tür Uygulamalar Çalıştırılabilir ? 

Solana da Ethereum gibi akıllı sözleşmelerle etkileşime girebilen bir bilgi işlem platformudur. Akıllı sözleşmeler, NFT pazarlarından DeFi’ye, oyunlara ve merkezi olmayan piyangolara kadar çok çeşitli uygulamalara yetki sağlar.

En popüler Solana uygulamalarının çoğu DEX’ler ve kredi uygulamalarıdır. Solana’daki kripto uygulama ekosistemi, milyarlarca dolar değerinde varlığı desteklemektedir. Bir kullanıcının, örneğin Ethereum yerine Solana’da çalışan bir uygulamayı seçmesinin bir nedeni, hızların yüksek ve tıkanıklığın düşük olmasıdır – bu da çok düşük ücretlerle sonuçlanır. Diğer taraftan Solana blokzinciri, sabit paraları ve wrapped asset’leri de destekleyebilir.

• Bu da ilginizi çekebilir: Bank of America: Solana, Kripto’nun Visa’sı Olabilir

Kaynaklar: Solana.com | Coinbase.com

Kriptoparalar ve blockchain hakkındaki her türlü sorunuz için telegram kanalımıza davetlisiniz. Kanala katılmak için tıklayınız.