Onur Çaliş
Kripto para birimlerinin popülerliğini artırmasıyla birlikte piyasada yaşanan muazzam büyüme, dolandırıcılık için birçok fırsat yaratıyor.
Kripto para birimlerine yatırım yapmak istiyorsanız yaygın kripto dolandırıcılık yöntemleri ve bunları tespit etme hakkında bilgi edinmeniz sizin yararınıza olacaktır. Bu yazımızda, kripto para yatırımcılarını hedef alan dolandırıcılık türlerini ve bunlardan korunma yöntemlerini inceleyeceğiz.
Günümüzde birçok kripto para dolandırıcılık türü bulunmaktadır. Bunların en yaygın örnekleri ise şunlardır:
- Honeypot
- Rug pull
- Sahte Web Siteleri
- Kimlik Avı Dolandırıcılığı
- Sahte Uygulamalar
- Sahte Ünlü Onayı
- Pompala-Boşalt Oyunları
Honeypot Nedir?
Honeypot, esasında bir akıllı sözleşme türünü ifade etmek için kullanılan bir tanımdır. Siber saldırganların kurbanlarına zayıf gibi gözüken ama aslında içinde gizli tuzaklar barındıran sözleşmeler göndererek onları kandırmayı amaçladığı akıllı sözleşme türüne Honeypot denir.
Honeypot tuzağı ile ilgili detaylı bilgi edinmek ve sistemin nasıl çalıştığına dair bilgi almak istiyorsanız aşağıdaki yazımızı okuyabilirsiniz.
- Bu da ilginizi çekebilir: Honeypot Nedir?
Rug Pull Nedir?
Kripto para dünyasında görülen kötü niyetli popüler tuzaklardan biri de Rug Pull’dur.
İngilizcede halı anlamına gelen “rug” ve çekmek anlamına gelen “pull” kelimelerinden oluşan bu tuzak, adeta yatırımcıların ayaklarının altından halının çekilerek kaydırıldığı bir senaryodur. Bu dolandırıcılık türünde, kripto para biriminin ederinden fazla şişirilerek bir anda geliştiriciler tarafından terk edilmesine tanıklık edilir. Kripto varlık, çeşitli fiyat şişirmeleri sonrası belirli bir fiyata ulaştığında dolandırıcılar tüm varlıkları ekosistemden dışarı transfer ederler.
Rug Pull tuzağının yanı sıra bir de Soft Rug bulunuyor. Soft Rug adı verilen bu versiyon, daha uzun zamana yayılarak gerçekleştirilmektedir. Dolandırıcılar Rug Pull gerçekleşeceği izlenimi yaratmamak için fiyat yükseldikçe kripto para birimlerini yavaş yavaş satmaya başlarlar.
Sahte Web Siteleri
Bu sahtekarlık yönteminde dolandırıcılar, sahte kripto para ticaret platformları veya resmi kripto cüzdanlarının sahte versiyonlarını oluştururlar.
Bu sahte web siteleri, taklit etmeye çalıştıkları sitelere genellikle benzerdir ancak faklı alan adlarına sahiplerdir. Yasal sitelere çok fazla benziyor oluşları aradaki farkı ayırt etmeyi zorlaştırır. Sahte web siteleri genellikle iki farklı şekilde çalışır, bunları şöyle sıralayabiliriz:
- Kimlik avı sayfaları: Kripto cüzdanınızın şifresi ile kurtarma sözcüğü ve diğer finansal bilgiler gibi girdiğiniz tüm veriler dolandırıcıların eline geçer.
- Hırsızlık amacıyla: Başlangıç aşamasında, platform az miktarda para çekmenize izin verebilir. Portföyünüz iyi performans gösterdikçe platforma daha fazla para yatırabilirsiniz. Ancak daha sonra paranızı çekmek istediğinizde site ya kapanır ya da talebi reddeder.
Kimlik Avı Dolandırıcılığı
Bu dolandırıcılık türü genellikle çevrimiçi cüzdanlarla ilgili bilgileri hedefler. Dolandırıcılar, cüzdan içinde bulunan kripto varlıklara erişmek için gerekli olan kripto cüzdan özel anahtarlarını hedefler.
Çalışma yöntemleri ise sahte web siteleri ile ilişkilidir. Kurbanlarını çekmek için oluşturulmuş bir site linkini e-posta olarak gönderen dolandırıcılar, kullanıcılardan özel anahtar bilgilerini girmelerini ister ve bilgileri edindikten sonra cüzdanlarda yer alan tüm varlıkları çalarlar.
Pompala-Boşalt
Bu yöntem, belirli bir kripto varlığın e-posta veya sosyal medya platformu aracılığıyla dolandırıcılar tarafından reklamının yapılması yöntemiyle gerçekleşir.
Dolandırıcılar bu sistemde genellikle kripto para projesini fırsat olarak tanıtarak kurbanlarını çekmeyi amaçlarlar. Fırsatı kaçırmak istemeyen yatırımcılar aceleyle varlığı satın alır ve fiyatını yükseltirler. Fiyatı şişirmeyi başaran dolandırıcılar daha sonrasında varlıklarını satarlar.
Sahte Uygulamalar
Bir başka yaygın yöntem olan sahte uygulamalar, Apple App Store veya Google Play gibi platformlar üzerinden indirilen sahte uygumalar sayesinde yapılan dolandırıcılıkları içerir.
Sahte Ünlü Olayı
Birçok proje, kripto para yatırımcılarının dikkatini çekmek için ünlüler ile iş birliği gerçekleştirir. Bu ünlüler iş insanlarından veya influencer’lardan oluşur. Kendilerini bu ünlülerden onay almış gibi tanıtan dolandırıcılar, bazen hiç var olmayan kripto varlıkları bile satabilirler.
Tüm bu dolandırıcılık türlerinin yanı sıra çekiliş dolandırıcılığı, şantaj ve gasp dolandırıcılığı, bulut madencilik dolandırıcılığı, hileli ICO’lar gibi birçok yöntem yer almaktadır. Peki scam projeleri nasıl tanırız?
Sahte (Scam) Projeleri Nasıl Tanırız?
Bir kripto para projesinin scam olduğunu anlamak için detaylı araştırma yapmanız oldukça önemli.
Projeye yatırım yapmadan önce yerli ve yabancı kaynaklardan projenin detayları hakkında bilgi edinin. Yatırım yapılacak olan projenin resmi bir web sitesinin olup olmaması, projenin arkasında yer alan ekip, projeye yatırım yapan şirketler gibi detaylar, kripto paranın gerçekliğini belirlemede rol oynar.
Bu yüzden yatırım yapacağınız projenin resmi web sitesine göz atarak, şirket tarafından yayımlanan whitepaper’ı inceleyebilir, projenin arkasında yer alan ekibin daha önce hangi işlerde ve hangi pozisyonlarda görev aldığını araştırabilirsiniz. Eğer araştırmanız sonucunda detaylı bir bilgi alamadıysanız yatırım yapmayı düşündüğünüz kripto para yüksek ihtimalle scam proje olabilir.
- Bu da ilginizi çekebilir: Bir Token’ın Scam (Dolandırıcı) Olduğunu Nasıl Anlarız?
Kripto paralar ve blockchain hakkındaki her türlü sorunuz için telegram kanalımıza davetlisiniz. Kanala katılmak için tıklayınız.
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Burada yer alan ve hiçbir şekilde yönlendirici nitelikte olmayan içerik, yorum ve tavsiyeler genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir.
Hiçbir şekilde yönlendirici nitelikte olmayan bu içerik, genel anlamda bilgi vermeyi amaçlamakta olup; bu içeriğin, yatırımcıların alım satım kararlarını destekleyebilecek yeterli bilgileri kapsamayabileceği dikkate alınmalıdır. Bu sayfalarda yer alan çeşitli bilgi ve görüşlere dayanılarak yapılacak ileriye dönük yatırımlar ve ticari işlemlerin sonuçlarından ya da ortaya çıkabilecek zararlardan KoinSaati sorumlu tutulamaz.
