Sahte Kripto Projeleri Nasıl Belirlenir?

Bu yazımızda, sahte kripto para projelerinden ve dolandırıcılık yöntemlerinden nasıl korunabileceğinizi kaleme alacağız.

Kripto para sektörü heyecan ve inovasyonla büyümeye devam ediyor ve şu anda blok zinciri teknolojisinin özelliklerinden yararlanan düzinelerce çığır açan platform ve proje bulunuyor.

Ancak bu projelerin birçoğu için de başarısızlık ve yanlış başlangıçlar bulunuyor. Ne yazık ki, yeni katılımcılar ve yatırımcılar aldatıcı ve sahte projelerin kurbanı olabiliyor. Ancak kripto dünyası ve incelikleri hakkında daha sağlam bir anlayış geliştirmek, hatalardan güvenilir bir şekilde kaçınmanızı sağlayabilir. Bu yazımızda, sahte ve yetersiz kripto projelerinin yeni yatırımcıları kandırırken kullandığı en yaygın teknikleri inceleyeceğiz.

Büyük Arz Enflasyonu

Çoğu kripto para birimi bir dereceye kadar enflasyona sahiptir. Yeni token’lar ya yeni basılır ya da kilidi açılarak zaman içinde ağ katılımcılarına ve paydaşlara dağıtılır. Enflasyon, madencileri ve düğüm operatörlerini ödüllendirerek Proof-of-Work ve Proof-of-Stake ağlarının güvenli kalmasına yardımcı olur ve diğer meşru kullanımların yanı sıra uzun vadeli gelişimi sağlamak için sürekli bir finansman kaynağı olarak kullanılabilir.

En iyi 10 PoS ağının yılda ortalama %7,7 oranında yükselmesiyle birlikte, çoğu yerleşik proje makul bir oranda yükselirken, bazıları muazzam bir oranda artış yaşayarak arz ve talep arasında token’ın değerini düşürebilecek büyük bir dengesizliğe neden olur.

Bu olgu, yeni başlatılan projelerin çoğunda görülebilir. Çoğu durumda, toplam token arzının yalnızca küçük bir kısmı token üretim etkinliğinde (TGE) açılır. Bu projeler genellikle olağanüstü düşük bir piyasa değerine sahiptir (genellikle 100.000 doların altında) ancak lansmandan hemen sonra şaşırtıcı bir oranda yükselişe geçecektir.

Bu durum genellikle karakteristik bir grafik modeline yol açar. Ani bir yükselişin ardından enflasyon talebi ezdikçe neredeyse sürekli bir çöküş yaşanır.

Ne yazık ki birçok yeni proje, token etrafında ilk heyecan dalgasını körüklemek için pazarlama taktiklerini kullanmaktadır. Bu durum neredeyse her zaman kısa sürmekte, erken aşama ve kâr amacı gütmeyen yatırımcılar pozisyonlarından çıkmak istedikçe bu heyecan yerini büyük bir satış baskısına bırakmaktadır.

İlk piyasa değeri ile tam seyreltilmiş değer arasındaki farkı çok az kişi anladığından, çoğu erken aşama projelerle ilgili sınırlı deneyime sahip olan çok sayıda yatırımcı aşırı değerli projelere kapılmaktadır.

Erken Dönem Fiyatları

Projelerin büyük çoğunluğu erken aşama yatırımcılar tarafından finanse edilmektedir. Bunlar arasında risk sermayedarları, melek yatırımcılar, borsa ortakları, inkübatörler ve diğer fon türleri yer alabilir.

Çoğu durumda, token arzının büyük bir kısmı erken aşama yatırımcılara halka açık fiyattan büyük bir indirimle satılır Lansman öncesinde projeler genellikle arzın küçük bir kısmını, projeyi arkadaşlarına ve ailelerine tanıtarak pazarlamaya yardımcı olmaları beklenen halka açık satış katılımcılarına satar.

Erken aşama yatırımcıların halka açık alıcılara kıyasla %70’ten fazla indirim alması alışılmadık bir durum değildir.

Proje kaçınılmaz olarak bir borsada listelendiğinde, perakende alıcıların fiyatı desteklemek için devreye gireceği ve erken aşama yatırımcıların pozisyonlarından kârla çıkmalarına olanak sağlayacağı umulmaktadır. Bazı durumlarda, erken aşama yatırımcılar, genellikle bir hak ediş programına tabi olmalarına ve TGE’de token’larının yalnızca %10-20’sini almalarına rağmen, ilk yatırımlarının tamamını ilk günde telafi edebilmektedir.

Bazı projeler erken yatırımcıların aldığı indirim konusunda açık sözlü olsa da, diğerleri tohum ve özel satış yatırımcılarının token’ları için ödedikleri fiyatları gizleyerek halka açık katılımcıların karşılaştığı fiyat farkını görmeyi zorlaştırmaktadır.

Bununla birlikte, birçok yüksek kaliteli projenin ilk artırımlarına kimlerin katılabileceği konusunda seçici davrandığı ve genellikle değer katan yatırımcıları yani büyüme, pazarlama, kullanıcı edinme, geliştirme vb. konularda yardımcı olabilecek yatırımcıları tercih ettiği unutulmamalıdır.

Airdrop Dolandırıcılığı

Ethereum, BNB Chain veya Solana gibi bir akıllı sözleşme blok zinciri kullandıysanız, muhtemelen bir veya daha fazla airdrop dolandırıcılığına hedef olmuşsunuzdur.

Bu dolandırıcılık yönteminin çalışma şekli basittir. Tipik olarak sahte bir proje, genellikle en son etkinliklerine, kripto para varlıklarına veya daha önce hedef alınıp alınmadıklarına göre rastgele seçilen bir alıcı listesine otomatik olarak çok sayıda token dağıtır.

Alıcı, Etherscan ya da BSCScan gibi bir blok tarayıcısında cüzdanını kontrol ettiğinde, airdrop edilen token’ı bakiyesinin altında bulacak ve birçoğu bunu nasıl satacağını araştırmayı başlayacaktır. Hatta bazı daha ileri düzey kullanıcılar token sözleşmesini likidite havuzu takipçilerine ekleyerek alım satım fiyatını kontrol edebilir.

Dolandırıcı genellikle bir likidite havuzu ve bazı simüle işlemler kurarak token’ın yüksek likiditeye sahip olduğunu ve AirDrop’un yüksek bir meblağ değerinde olduğunu gösterir.

Ancak, bu token’ları bir DEX aracılığıyla nakde çevirmeye çalıştıktan sonra, kullanıcı genellikle bunu yapamadığını görecektir. Bunun nedeni, yalnızca token sözleşmesinde beyaz listeye alınmış adreslerin token gönderebilmesi ve dolayısıyla alım satım yapabilmesidir.

Çoğu durumda token adı, kullanıcıların token’larını alım satıma açmak için cüzdanlarını bağlamaları gerektiğini görecekleri bir web sitesine referans içerecektir. Bu, kullanıcının kimlik bilgilerini verebileceği ya da token transferlerini onaylayabileceği bir dizi potansiyel dolandırıcılığa ya da hack saldırısına yol açarak cüzdanların boşaltılmasına neden olabilir.

Genel olarak, bu tür dolandırıcılıklar rastgele ve güvenilir olmayan airdrop etkinliklerini görmezden gelerek kolayca önlenebilir.

Piyasa Yapıcı (Market Maker) Manipülasyonu

Birçok kripto şirketi, bir piyasanın yeterli likiditeye sahip olmasını sağlamaya yardımcı olmak için piyasa yapıcılardan yararlanır. Bu, bir projenin genel sağlığını destekleyebileceği gibi, yeni yatırımcıları kandırmak için de kullanılabilir.

Çoğu durumda, piyasa yapıcılara fiyatın belirli bir aralıkta tutulmasına yardımcı olmaları, fiyat çok düştüğünde token’ları satın almaları ve çok yükseldiğinde satmaları talimatı verilir.

Bu, token’ın sürdürülebilir büyümesini sağlamak için kullanılabileceği gibi, grafiklerde boğa bayrağı ya da diğer yükseliş devam formasyonları gibi güç işaretleri basmak için de kullanılabilir. Bu da potansiyel olarak yatırımcıları kandırarak piyasaya girmelerini sağlar.

Ancak bu durum genellikle kısa sürelidir çünkü birçok proje piyasa yapıcılarını yalnızca kısa bir süreliğine işe alacak fona sahiptir ve ardından token doğal yörüngesine devam eder ki bu genellikle negatiftir.

Bu durum yeni piyasaya sürülen token’lar için özel bir sorundur çünkü piyasa yapıcı faaliyeti doğal fiyat hareketini gizleyerek token’ın gerçekten cazip bir yatırım olup olmadığını belirsiz hale getirebilir.

Kaynak: https://coinmarketcap.com/academy/article/how-do-deceptive-crypto-projects-dupe-noobs

• Bu da ilginizi çekebilir: Sahte Token’lardan Korunma Rehberi

Kripto paralar ve blockchain hakkındaki her türlü sorunuz için telegram kanalımıza davetlisiniz. Kanala katılmak için tıklayınız.

Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Burada yer alan ve hiçbir şekilde yönlendirici nitelikte olmayan içerik, yorum ve tavsiyeler genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir.

Hiçbir şekilde yönlendirici nitelikte olmayan bu içerik, genel anlamda bilgi vermeyi amaçlamakta olup; bu içeriğin, yatırımcıların alım satım kararlarını destekleyebilecek yeterli bilgileri kapsamayabileceği dikkate alınmalıdır. Bu sayfalarda yer alan çeşitli bilgi ve görüşlere dayanılarak yapılacak ileriye dönük yatırımlar ve ticari işlemlerin sonuçlarından ya da ortaya çıkabilecek zararlardan KoinSaati sorumlu tutulamaz.