Onur Çaliş
Ethereum Layer-2 çözümler, daha hızlı işlemler, daha düşük ücretler ve gelişmiş ölçeklenebilirlik sunarak gelişmekte ve katlanarak büyüme hazırlanmaktadır.
Layer-2 çözümleri, tüm blok zinciri ortamını yeniden tanımlayan bir dönüşümü düzenleyen güçlü oyun değiştiriceler olarak ortaya çıktı. Bu çözümler, ölçeklenebilirlik, işlem hızı ve maliyet gibi temel zorlukları ele almayı amaçlayarak, kripto dünyasının temel taşlarından biri olan Ethereum’a ve diğer Layer-1 blok zincirlerine odaklanmıştır.
Layer-2 Çözümlerinin Doğuşu
Layer-1 blok zincirleri bir blok zinciri trilemması ile karşı karşıya kaldı. Güvenlik, ölçeklenebilirlik ve merkeziyetsizlik arasında zorlu bir denge. Güvenlik ve ademi merkeziyetçilik arayışlarında ölçeklenebilirlik arka planda kalmış bu da yoğun ağ trafiği sırasında işlem hızlarının yavaşlamasına neden olmuştur.
Layer-2 protokolleri, Layer-1 blok zincirlerinin üzerinde çalışarak ağın büyük bir işlem akışını idare etme kapasitesini artırır.
Bu yazımızda, Ethereum’un Layer-2 çözümlerinden beşini derinlemesine inceleyerek yeteneklerini ve blok zincirinin geleceğini nasıl yeniden tanımlamaya hazırlandıklarını anlatacağız.
Starknet
StarkWare tarafından geliştirilen Starknet, yüksek verim ve minimum gas maliyetlerini Ethereum’un Layer-1 güvenliği ile birleştiren bir Layer-2 Validity Rollup’ı temsil etmektedir. Starknet bunu, ağır Layer-1 hesaplamasını STARK kanıtları aracılığıyla hafif ve uygun maliyetli Layer-1 doğrulamasıyla değiştirerek başarır. Bu yaklaşım, Ethereum’un temel güvenliğinin bozulmadan kalmasını sağlarken ölçeklenebilirliğini de büyük ölçüde artırıyor.
Starknet’in sadece başka bir ZK Rollup olmadığını belirtmek gerekir. Yygun maliyetli akıllı sözleşme geliştirme için özel olarak tasarlanmış benzersiz programlama dili Cairo’yu sunar. Saniye başına en yüksek işlem sayısı 126’ya ulaşarak rekor kıran Starknet, Ethereum’un yeteneklerinin sınırlarını zorluyor.
Celo
Bir Layer-2 blok zincir protokolü olan Celo, telefon numaralarını genel anahtarlar olarak sunarak ve yerel bir sabit değerli token başlatarak kripto kullanımını basitleştirme misyonunu üstleniyor. Yerel varlıkları olan CELO ve Celo Dollars (cUSD) aracılığıyla kullanıcılar ağ konsensüsüne katılabilir, zincir üzerindeki işlemler için ödeme yapabilir ve yönetişim kararlarına katılabilirler.
Celo’yu diğerlerinden ayıran şey, telefon numaralarını kullanarak sorunsuz işlemlere olanak tanıyan ve onu küresel bir kullanıcı tabanı için erişilebilir kılan hafif kimlik protokolüdür. Beş saniyelik hızlı defter kapatma süresi ve saniyede 1.000 işlem gibi etkileyici bir işlem süresiyle Celo, erişilebilirlik ve verimliliğin sınırında yer almaktadır.
Mantle
Mantle, EVM uyumlu bir Layer-2 ölçeklendirme çözümü olarak ortaya çıkmaktadır. Mantle, tüm işlemlerin zincir üzerinde yapılmasını sağlarken, zincir dışı işlemleri verimli bir şekilde işler.
Mantle nispeten yeni olmasına rağmen, Multichain, Synapse, Pyth ve Ankr gibi protokollerin ilgisini çekerek kripto topluluğundan önemli bir ilgi gördü ve Multichain test ağlarında yayın alındı. Ufukta 200 milyon dolarlık potansiyel bir ekosistem fonuyla Mantle Network, güvenlikten ödün vermeden Ethereum’un ölçeklenebilirliğini artırmayı ve onu Layer-2 çözümlerinde dönüştürücü bir oyuncu haline getirmeyi hedefliyor.
Shibarium
Shibarium, Ethereum’un Shiba Inu için özel olarak tasarlanmış Layer-2 çözümüdür. İşlem hızlarını saniyede 10.000 işlem gibi şaşırtıcı bir oranda artırmayı vaadeden Shibarium, Ethereum ağındaki yüksek gas ücretleri sorununu ortadan kaldırmayı amaçlamaktadır.
Shibarium, ücretleri önemli ölçüde azaltarak ve verimi artırarak Shiba Inu ekosisteminde devrim yaratmayı ve blok zinciri işlemlerini tüm kullanıcılar için daha uygun maliyetli ve erişilebilir hale getirmeyi amaçlıyor.
Linea
Linea, Ethereum’u gelişmiş verim ve düşük işlem ücretleriyle ölçeklendirmek için tasarlanmış tamamen EVM eşdeğeri bir sıfır bilgi toplaması (zk-rollup) sunar. Ethereum’un ana ağından 15-20 kat daha ucuz işlem ücretleri elde ederek uygun maliyetli bir seçim haline gelir.
Linea geliştirici dostudur ve MetaMask, Truffle ve Infura gibi araçlar için yerel destek sunar. Bununla birlikte, EVM eşdeğerliği, geliştiricilerin Ethereum’dan kodu sorunsuz bir şekilde taşıyabileceği anlamına gelir ve kullanıcılar ve geliştiriciler için tanıdık bir ortam sağlar.
Kaynak: https://www.bsc.news/post/new-ethereum-l2s-a-top-5-list
- Bu da ilginizi çekebilir: Piyasa Değerine Göre İlk 15 Ethereum Layer-2 Coin Listesi
Kripto paralar ve blockchain hakkındaki her türlü sorunuz için telegram kanalımıza davetlisiniz. Kanala katılmak için tıklayınız.
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Burada yer alan ve hiçbir şekilde yönlendirici nitelikte olmayan içerik, yorum ve tavsiyeler genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir.
Hiçbir şekilde yönlendirici nitelikte olmayan bu içerik, genel anlamda bilgi vermeyi amaçlamakta olup; bu içeriğin, yatırımcıların alım satım kararlarını destekleyebilecek yeterli bilgileri kapsamayabileceği dikkate alınmalıdır. Bu sayfalarda yer alan çeşitli bilgi ve görüşlere dayanılarak yapılacak ileriye dönük yatırımlar ve ticari işlemlerin sonuçlarından ya da ortaya çıkabilecek zararlardan KoinSaati sorumlu tutulamaz.
