Onur Çaliş
Bu yazımızda, native token ve non-native token’ların ne olduğundan bahsedeceğiz.
Native token (yerel token) bir blok zincirinin kendine özgü dijital para birimine verilen isimdir. Her bağımsız blok zincirinin, madencileri ve doğrulayıcıları ödüllendirmek ve işlem ücretleri de dahil olmak üzere bir ödeme yöntemi olarak kullandığı kendi yerel kripto para birimi vardır. Bu tür token’lar aynı zamanda temel token’lar veya içsel token’lar olarak da bilinir çünkü bir blok zincirinin tasarımı belirli bir token’ın onunla birlikte çalışmasına izin verir.
Ayrıca, yerel token’a dayanmak üzere oluşturulmuş bir blok zincirinin türevleri olan yerel olmayan token’lar da vardır. Yerel olmayan token’lar belirli amaçlar için üretilir ve diğerlerinin yanı sıra yönetişim token’ları, wrapped token ve stablecoin şeklinde ortaya çıkar.
Yerel token’lar, doğrudan blok zinciri ile çalışmak üzere tasarlanmış temel kripto para birimleridir.
Yerel token’lar genellikle bir kripto ekosisteminin değerini temsil etmek için kullanılır. Örneğin ETH, Ethereum ekosisteminin değerini sembolize eder. Yerel token’lar, işlem ücretleri için ödeme yapmak ve hisse kanıtı gibi fikir birliği mekanizmalarını kullanan doğrulayıcılar tarafından teminat olarak kullanılır. Yerel token’lara örnek olarak Ethereum (ETH), Bitcoin (BTC), Stellar (XLM) ve Solana (SOL) gösterilebilir.
Native (Yerel) Token’ların Önemi
Yerel bir token’ın önemini anlamak için Ethereum blok zincirinin nasıl işlediğini ve yerel para birimi olan ETH’nin rolünü gözden geçirelim.
Ethereum blok zinciri, merkezi olmayan uygulamalar (dApps) geliştirmek için kulanılan akıllı sözleşmelere sahip olacak şekilde tasarlandığı için çeşitli endüstrilerin şekillenmesine yardımcı oldu. Kullanım alanlarının çeşitliliği ETH’nin değerine değer katmıştır.
ETH’nin Ethereum blok zincirinde iki temel kullanım alanı vardır:
- Gas ücretleri ve işlem ücretlerini ödeme
- Ağ doğrulayıcılarının uygunluklarını belirlemek için stake ettikleri teminat.
Non-Native (Yerel Olmayan) Token Nedir?
Yerel olmayan token’lar, platforma özgü olmak yerine mevcut bir blok zinciri veya kripto para birimi platformunun üzerinde oluşturulan kripto para birimleridir.
Bu token’lar gelişmek için yerel token’ın blok zinciri standartlarına dayanır. Bunun en belirgin örneği, kendi token’larına sahip birçok merkeziyetsiz uygulamaya ev sahipliği yapan Ethereum blok zinciridir. Bir türev olmanın yanı sıra yerel olmayan token’lar, özellikle dApp’lerde olduğu gibi ekosistemlerindeki tek ödeme kaynağı olarak ya da merkezi olmayan otonom organizasyon (DAO) projelerinde bir hakkı yönetmek için belirli kullanımlar için geliştirilmiştir.
Non-Native (Yerel Olmayan) Token Örnekleri
Yerel olmayan token’lar, yönetişim token’ları, wrapped token, stablecoin’ler ve oracle token’lar gibi farklı kategorilerde yer almaktadır. Yerel olmayan token’lara örnek olarak Chainlink platformunun LINK’i, Ethereum blok zincirinde çalışan token’laştırılmış bir wrapped Bitcoin olan WBTC, tamamen ABD doları varlıklarıyla desteklenen USD Coin (USDC), AAVE ve DAO Maker’ın yönetişim token’ı MKR verilebilir.
Ethereum üzerine inşa edilmiş merkeziyetsiz bir blok zinciri oracle ağının token’ı olan LINK, yerel olmayan token’ların klasik bir örneğidir ve birincil ödeme kaynağıdır. Chainlink, blok zinciri akıllı sözleşmelerini gerçek dünya verilerine bağlayan bir ara yazılımdır ve LINK, zincir dışı verileri almaktan ve hesaplamalar yapmaktan sorumlu operatörlere ödeme yapmak için kullanılır.
LINK, harici verilerin blok zinciri ile iletişim kurmasını sağlar
Yerel olmayan token’ların kullanımları ve sağladıkları faydalar, düşük işlem ücretleri sağladıkları ve yönetişim token’ları olarak hareket ettikleri DeFi ve DAO projelerinde görülmektedir.
Kripto para biriminin ödünç verilebildiği ve ödünç alınabildiği Aave gibi merkeziyetsiz bir para piyasası ile kullanıcılar, DeFi platformunda bir faaliyet gerçekleştirirken daha düşük bir işlem ücreti alır ve bu da onlar için güvenilir hale gelir. Bu ek fayda, AAVE sahibinin protokolün nasıl işlediğini, uygulanması gereken değişiklikleri ve daha fazlasını oylama yoluyla yönetmesine olanak tanır.
Yerel olmayan token’ların diğer kategorileri arasında depolama token’ları, gizlilik token’ları ve spor token’ları bulunur.
Non-Native Token’lar Neden Native Token’lara Dayanır?
Yerel olmayan token’lar yerel token’lara dayanır çünkü yerel olmayan token’ın blok zinciri, yerel token’ın blok zincirinin bazı yönlerine bağlıdır. Ethereum blok zincirine bağlı olan Chainlink buna bir örnektir.
Peki Ethereum blok zincirindekilerin yanı sıra yerel olmayan token’lar da var mı? Bu sorunun cevabı evet. Başka bir blok zincirindeki yerel olmayan token’lara örnek olarak Solana, Stellar ve Algorand zincirlerinde bulunan USD Coin (USDC) örnek gösterilebilir. USDC, stablecoin olarak adlandırılan bir kripto para birimidir, yani 1:1 oranında ABD dolarına sabitlenmiştir.
- Bu da ilginizi çekebilir: Sahte Token’lardan Korunma Rehberi
Kripto paralar ve blockchain hakkındaki her türlü sorunuz için telegram kanalımıza davetlisiniz. Kanala katılmak için tıklayınız.
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Burada yer alan ve hiçbir şekilde yönlendirici nitelikte olmayan içerik, yorum ve tavsiyeler genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir.
Hiçbir şekilde yönlendirici nitelikte olmayan bu içerik, genel anlamda bilgi vermeyi amaçlamakta olup; bu içeriğin, yatırımcıların alım satım kararlarını destekleyebilecek yeterli bilgileri kapsamayabileceği dikkate alınmalıdır. Bu sayfalarda yer alan çeşitli bilgi ve görüşlere dayanılarak yapılacak ileriye dönük yatırımlar ve ticari işlemlerin sonuçlarından ya da ortaya çıkabilecek zararlardan KoinSaati sorumlu tutulamaz.
