Başak Çetinbülüç
Günümüzde internet, dünyadaki milyarlarca insanı birbirine bağlıyor. İnsanlar internet sayesinde ücretsiz bir şekilde bilgiye, iletişime ve diğer birçok hizmete kolaylıkla erişiyorlar. Buna rağmen finansal hizmetlere kapsamlı bir şekilde erişim yalnızca belirli sayıda insanla sınırlı kalıyor.
Dünyadaki herkes için finansal kapsayıcılığı tanıtmaya yönelik yeni bir girişim olan Diem Derneği, dünya çapında birçok liderin ve uzmanın dikkatini çekiyor. Move programlama dili de Diem gibi blok zinciri üzerinde gelişmekte olan uygulamalarda oldukça önemli bir rol oynuyor.
Move Programlama Dili Nedir?
Temel olarak Move, akıllı sözleşmelerin ve özel işlemlerin uygulanmasına hizmet eden yürütülebilir bir bytecode dilidir. Move’un amacı, Solidity gibi mevcut blok zinciri programlama dillerindeki bilinen sorunları çözmektir. Dijital varlık yönetimindeki sorunları ele alan güvenli ve esnek bir alternatiftir. Ayrıca Move, erişim denetimi ayrıcalıklarına sahip kaynakların otomatik olarak çevrelenmesini de sağlar.
Move Programlama Dilinin Hedefleri
Birinci Sınıf Kaynaklar
Move’u farklı kılan en önemli sebeplerden biri, birinci sınıf kaynaklara sahip olmasıdır. Blok zinciri sistemleri, kullanıcıların dijital varlıklarla doğrudan etkileşime girebilecek programlar yazmasına olanak tanır. Dijital varlıklar, onları geleneksel programlama değerlerinden ayıran benzersiz özelliklere sahiptir. Özel bir varlığı belirli bir kaynak türü olarak bildirme olanaklarını keşfedebilir ve böylece daha iyi güvenlik sağlayabilirsiniz. Ayrıca birinci sınıf kaynaklar da erişim kontrollü olma avantajına sahiptir.
Bu kaynaklar modüllerde olağanüstü saydamlığa sahipken dış kaynaklardan gelen çağrılara karşı tamamen opaktır. Birinci sınıf kaynaklar, programcılara yalnızca güvenli dijital varlıkların uygulanmasında değil aynı zamanda uygun iş mantığının geliştirilmesinde de yardımcı olur.
Esneklik
Diem’deki her işlemin bir işlem komut dosyasına bağlı olduğu kesindir. İşlem komut dosyaları genellikle belirli bir modüldeki prosedürleri başlatmanın yanı sıra arama yapmak için de kullanılır. Hatta belirli bir işlem komut dosyası, birden çok prosedürü başlatma yeteneğine de sahip olabilir. Böylece Move’daki modüller, güvenli kod kompozisyonu için kapsamlı bir esneklik sağlar.
Doğrulanabilirlik
Move programlama dilini öğrendiğinizde doğrulanabilirlik özelliği ile karşılaşırsınız. Move, tüm güvenlik özellikleri için zincir üzerinde doğrulama sağlama yeteneğine sahiptir. Fakat bu, sıklıkla kullanılan blok zincirleri için kullanışlı değildir. Bu nedenle Move, zincir dışı statik doğrulama araçları için de gerekli desteği içerir. Sonuç olarak, zincir içi doğrulama ile ilişkili karmaşıklıklar kolayca azaltılabilir.
Güvenlik
Move programlama dili öğreten biri için en önemli temel tasarım hedefi güvenliktir. Move; veri tipi güvenliği, bellek güvenliği ve kaynak güvenliği gibi önemli özellikleri izlemeyen programları reddeder. Bu durumda mümkün olan ilk yaklaşım, özellikleri kontrol etmekten sorumlu bir derleyici ile üst düzey bir programlama dilinin kullanılmasını sağlamaktır.
İkinci olası yaklaşım ise güvenlik kontrollerinin ardından düşük seviyeli, veri tipi içermeyen bir çeviricinin kullanılması olacaktır. Move Programlama Dili Kitabı, iki yaklaşımı uzlaştırır ve yürütülebilir bir biçim oluşturur. Yürütülebilir biçim, bytecode’a kıyasla daha yüksek seviyeli ancak kaynak dilden daha düşük seviyeli yazılır.
Move’un Temel Bileşenleri
Bileşenlerinin ayrıntılı oluşu, kullanıcıların Move’da bulabilecekleri özelliklerin temelini belirlemeye yardımcı olur. Temel bileşenler ise şunlardır:
- Veri Tipleri
- Yapı
- Prosedürler
- Bytecode Doğrulayıcısı
- Bytecode Yorumlayıcısı
- Move Sanal Makinesi
Diğer Yorumlar
Move programlama dili öğreticisindeki temel bilgilerin gözlenmesi, dilde keşfedilecek daha çok şey olduğunu gösterir. Move, blok zinciri tabanlı programlama için özel olarak tasarlanmış resmi bir programlama dilidir. En önemlisi ise blok zinciri uygulamalarının programlanabilir modeliyle mükemmel uyum sağlayan bir bytecode dili olmasıdır.
Ek olarak, Move modülleri için genişletilmiş destek olanaklarına da bakılabilir. Böylece Move dili hakkında daha fazla bilgi edinebilir ve blok zinciri tabanlı benzersiz uygulamalar geliştirmek için kullanabilirsiniz.
- Bu da ilginizi çekebilir: Blockchain Alternatifleri: Hashgraph, Dag ve Holochain
Kripto paralar ve blockchain hakkındaki her türlü sorunuz için telegram kanalımıza davetlisiniz. Kanala katılmak için tıklayınız.
