Yeni şirketlerin, projelerini hayata geçirmek için ve işletmelerini başlatmak için paraya ihtiyacı vardır. Günümüz bankaları ise başlangıç aşamasında olan bu işletmelere uzak durma eğilimindedir. Peki bu işletmeler hayallerini gerçekleştirmek için gerekli olan sermayeyi nasıl bulabilir? İşte bu noktada melek yatırımcı devreye girer.
Melek yatırımcı, mülkiyet sermayesi veya dönüştürülebilir borç karşılığında yeni kurulan işletmelere sermaye sağlayan bir kişi veya şirkettir. İşletmenin zorlu erken aşamalardan geçmesine yardımcı olmak için tek seferlik bir yatırım veya düzenli bir sermaye desteği sağlayabilirler. Halihazırda karlı işlere yatırım yapan bankacılık kurumlarının aksine, melek yatırımcılar iş hayatına ilk adımlarını atan girişimcilere yatırım yaparlar. Çoğu durumda, yatırımlarını korumanın ve mal sahibinin gelişen bir iş kurmasına yardımcı olmanın bir yolu olarak yeni işin yönetiminde aktif bir rol oynarlar. Ayrıca, bazı pasif yatırımcılar bir fon veya Özel Yerleştirme Memorandumu aracılığıyla yatırım yapar ve doğrudan işe karışmazlar.
Bir melek yatırımcının yeni kurulan bir işletmeye fon sağlamasının üç yolu vardır. En yaygın yol, melek yatırımcının, işletme çalışmaya başladıktan sonra hisse payına dönüştürebileceği bir kredi vermesidir. Böyle bir durumda, melek yatırımcı, şirketin yönetim kurulunda kendilerine söz hakkı veren %20-30 oranında bir hisse payı karşılığında bu krediyi sağlayabilir. İkinci seçenek, dönüştürülebilir tercihli hisse senedi opsiyonu aracılığıyla fon sağlamak ve yine de şirket yönetim kurulu üyesi olmaktır. Yatırımcı daha sonra hisse senetleri için temettü ödemesini gelecekteki bir tarihe kadar erteler. Üçüncü seçenek, şirkette %20-30 hisse doğrudan bir hissesini almaktır. Yatırımcı, menfaatlerini korumak adına işi yönetmeye yardımcı olması için bir veya iki ortak atayabilir.
Melek Yatırımcı Kelimesinin Kökeni
“Melek” terimi, zengin bireylerin tiyatro yapımları için para sağladığı Broadway tiyatrosundan gelmektedir. Zengin bireyler, sanatçılara prodüksiyonları gelir getirmeye başladığında tam artı faiziyle geri ödediği fonlar sağladı. Girişim Araştırmaları Merkezi’nin kurucusu ve aynı zamanda New Hampshire Üniversitesi’nde profesör olan William Wetzel, girişimcilerin işletmeler için nasıl sermaye artırdığına dair bir araştırmayı tamamladıktan sonra 1978’de “Melek Yatırımcı” terimini ortaya attı. Bu terimi, başlangıç sermayesi ile yeni kurulan işletmeleri destekleyen yatırımcıları tanımlamak için kullandı.
Günümüzde ise Silikon Vadisi, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki en fazla sayıda start-up’a ev sahipliği yapan yer ve modern melek yatırımcıların evi olarak biliniyor. 2011’in 2. Çeyreğinde Amerika Birleşik Devletleri merkezli şirketlere yapılan tüm 7,5 milyar dolarlık yatırımların %39’unu Silikon Vadisi aldı. Toplam finansman 2011’de 22,5 milyar dolara ulaştı, 2010’daki yatırımlardan 2,4 milyar dolar daha fazla. AngelList gibi platformlarla, yeni kurulan şirketler doğrudan potansiyel melek yatırımcılarla görüşebilir ve işleri için finansman sağlayabilir. Ayrıca her yıl girişimcilerin yatırımcılarla bire bir buluşup fikirlerini sundukları onlarca eğitim kampı ve konferans düzenleniyor.
Sanılanın aksine melek yatırımcıların çoğu milyoner değildir. 60.000 ila 100.000 dolar kazanan melek yatırımcılar var. Bazıları emekli girişimciler, doktorlar, avukatlar ve iş dünyasındaki gelişmelerden haberdar olmanın ve bir yandan gelir elde etmenin yollarını arayan başarılı kişilerdir. Ayrıca, yeni girişimcilerin işlerini kurmalarına yardımcı olmak için girişimcilik becerilerini, deneyimlerini ve ağlarını kullanırlar. Risk sermayedarlarının aksine, melek yatırımcılar motivasyon için yalnızca parasal getirilere güvenmezler. Genç girişimcilerin başarılı olma ve kendileri için bir imparatorluk kurma konusundaki ısrarları ile motive oluyorlar ve paranın takip edeceğini umuyorlar.
Melek Yatırımların Para Kaynağı
Diğer yatırımcıların parasını kullanarak yatırım yapan risk sermayedarlarının aksine, melek yatırımcılar girişimcileri kendi paralarını kullanarak finanse eder. Fonlar bir limited şirketten, işletmeden, güven veya yatırım fonundan gelebilir. Melek yatırımcılar, çoğunlukla aile ve arkadaşlardan fon topladıktan sonra start-up finansmanının ikinci turunda gelirler. Melek yatırımcılardan gelen fonlar, işin doğasına bağlı olarak birkaç bin ila birkaç milyon dolar arasında değişebilir. Melek yatırımlarda önde gelen sektörler teknoloji, sağlık, yazılım, biyoteknoloji ve enerji sektörleridir. Amerika Birleşik Devletleri’nde, bir melek yatırımcı, Menkul Kıymetler Borsası Komisyonu’nun gerektirdiği şekilde, minimum 1 milyon dolar net değere ve yıllık 200.000 dolar gelire sahip olmalıdır.
Melek Yatırımcıların Çeşitleri
Melek yatırımcılarının en yaygın çeşitleri varlıklı bireyler, kitle fonlaması ve melek sendikalarıdır. Yatırımlar 500.000 ABD Dolarına veya daha fazlasına kadar çıkabilir.
Melek yatırımcılar ayrıca kendilerini bir sendikada gruplayabilir ve grup fonu için potansiyel yatırımları artırabilir. Yatırımcılar daha sonra olası yatırım için iş başlangıçlarını belirlemek üzere profesyonel bir sendika yönetim ekibi atayabilir. Ekip ayrıca, yatırımları takip etme ve fonların güvende olmasını sağlamak için işletmede aktif bir yönetim rolü üstlenme sorumluluğuyla da görevlendirilecektir.
Bir diğer melek yatırımcı tipi ise kitle fonlamasıdır. Kitle fonlaması, büyük bir grup bireyin bir havuza fon sağladığı çevrimiçi bir yatırım şeklidir. 1.000$’a kadar yatırım yapabilirler. Para daha sonra kar amaçlı birden fazla girişimci girişimi finanse etmek için kullanılır. 2015 yılında, dünya çapında 34 milyar doları aşan 2.000’den fazla kitle fonlaması platformu vardı.
Bir melek yatırımcı sadece bir yatırım fırsatı değil, aynı zamanda kişisel bir fırsat da arayacaktır. Değerli iş tecrübesine sahipler ve işin yönetiminde aktif rol almak isteyebilirler.
Melek Yatırımcılar ve Proje Sahipleri Nasıl Buluşur?
Bir start-up’un melek yatırımcı aramaya başlaması için en iyi yer melek yatırımcı ağı sitelerine bakmasıdır. Çoğu yatırımcı, işin ilerlemesini takip etmek daha kolay olacağından yerel yeni kurulan işletmelere yatırım yapmak isteyecektir.
AngelList, Angelsoft, MicroVentures ve Angel Capital Association, iyi durumda olan ve potansiyel yüksek büyüme potansiyeline sahip işletmelere yatırım yapmak isteyen melek yatırımcıların çevrimiçi bir listesine sahiptir. Proje sahipleri, sitelerde listelenen melek yatırımcılara göz atıp melek yatırımcıların ilgisini çekmek için neye ihtiyacı olduğunu öğrenebilir. Bazı siteler ise proje sahiplerine bir ücret karşılığında çevrimiçi satış konuşması göndermesine izin verir. Ancak çoğu yatırımcı, işe yatırım yapıp yapmamaya karar vermeden önce proje sahiplerinden 20 dakika veya daha kısa sürede bir sunum yapmasını isteyecektir.
- Bu da ilginizi çekebilir: Bir Yatırım Aracı Olarak EFT Nedir ve Nasıl Çalışır?
Kaynak: CFI
Kriptoparalar hakkında; merak ettikleriniz, öğrenmek istedikleriniz, soru-cevap, güncel analizler için Telegram kanalımızda bizi takip edin ve iletişimde kalın. KoinSaati’nin Telegram Kanalına katılmak için tıklayınız.