Caner Ok
Blockchain ve kripto paralara ilginin yoğunlaştığı bu günlerde, market büyüklüklerine göre top 20 projeyi kısa kısa değerlendirip, bu yıl yol haritalarında ne gibi gelişmeler olduğuna da göz atacağımız bu yazı, özellikle kripto parayla ilgilenmeye yeni başlayan yatırımcı adaylarının işine çok yarayacaktır.
1-Bitcoin (BTC): Pow (Proof of work) ile çalışan merkeziyetsiz bir kripto para olan Bitcoin, günden güne dominans (hakimiyet) yükselterek zirvedeki yerini sağlamlaştırdı. 2020 Mart ayındaki dip değerlerinin ardından, özellikle kurumsal yatırımcıların devasal yatırımlarıyla tüm zamanlarının en yüksek değerini gördü. Ancak yatırımcıların dikkat etmesi gereken bir nokta var, Bitcoin şu an blockchain alanındaki eski bir teknoloji ve hem saniye başı transfer hızı düşük, hem de akıllı sözleşme desteği yok. Elbette piyasada hep var olacak ve güçlü olacak ama, gelecekte Bitcoin’in oturduğu tahtta yerine başka bir kripto para projesi de oturabilir.
2-Ethereum (ETH): Tıpkı Bitcoin gibi pow ile çalışan, ancak ilerleyen dönemde pos (proof of stake) teknolojisini kullanmaya başlayan, smart contract (akıllı sözleşme) desteği sunan bir merkeziyetsiz ağ.Bu ağın pek çok geliştiricisi olsa da Vitalik Buterin ismi ön plana çıkmakta. DeFi ve Dex’ler ile 2020’de altın çağını yaşayan Ethereum; son zamanlarda yükselen komisyon ücretleri ile pek çok kullanıcıyı rakip ağlara kaptırmaya başladı. Avantajı likiditesinin yüksek olması, pek çok DeFi projesinin bu altyapıyı kullanması ve tabi pek çok geliştiriciye sahip olması. Ancak özellikle Polkadot, Atom, Avax, Solano gibi blockchain projeleri yavaş yavaş pastasından pay almaya başladı.
3-Cardano (ADA): Şu an akıllı sözleşme desteği sunmayan ve Türk yatırımcının çok fazla takibine almadığı bir proje olan Cardano (ADA), yakın zamanda pozitif fiyatlanarak ilgiyi üstüne çekti. Ölçeklenme problemine yoğunlaşan Cardano, Ethereum’dan önce pos altyapısına geçerek iyi bir iş yapsa da, 1 mart tarihinde gerçekleştireceği hard folk sonrası neler yapacak hep birlikte takip edeceğiz.
4-Tether (USDT): Yakın zamanda dava konusu olmasıyla dikkat çeken bir stabilcoin. Değeri her zaman 1 dolara sabitlendiği için, genelde dalgalı fiyat hareketlenmeleri olduğunda, çoğu yatırımcı Tether ve diğer stabilcoinlere geçiş yaparak, dalgalı zamanları atlatmayı düşünüyor. Şimdilik davanın oluşturduğu gerilim geçmiş gibi gözükse de, eğer temkinli biriyseniz USDC, BUSD ,DAI gibi Tether alternatiflerini tercih edebilirsiniz.
5-Binance coin (BNB): En çok hacme sahip Binance Borsası’nın ürettiği bir kripto para projesi olan BNB, ilk zamanlarda sadece komisyon indirimi sağlarken, şu an kendi altyapısı olan kocaman bir ağa dönüştü. Bu ağın ismi Binance Smart Chain (BSC). BSC ağı, pek çok altcoinin tercih ettiği bir ağ halini alsa da, hem tam merkeziyetsiz olmaması; hem de rakip borsalar tarafından altcoinlerinin listelenmesi konusundaki isteksizlikleri bu ağın önündeki iki büyük engel. Yakın zamanda yükselen Ethereum komisyon ücretleri ile birlikte, pek çok DeFi projesi bu ağa geçti. BSC ekosistemi gelişti, bu ekosistemin en temel projeleri SXP, Cake, XVS ve BNB. Ayrıca Binance borsası Launchpool gibi seçeneklerle BNB tutanlara hem yaptıkları IEO’lara katılma fırsatı hem de staking gelirleri vadediyor.
6-Polkadot (DOT): Ethereum kurucu ortağı Gavin Wood tarafından oluşturulan ve 2020 sonlarından itibaren dikkatleri üstüne çeken merkeziyetsiz bir ağ olan Polkadot oldukça geniş bir ekosistem. Polkadot’un en büyük avantajı ölçeklenebilir olması, ayrıca Polkadot ekosistemindeki projelerin çok kolay fon bulabildiğini ve likidite sağlayabildiğini düşünürsek, mainnet geçişi itibariyle Ethereum tahtını en çok sallayabilecek proje.
7-Ripple (XRP): Özellikle çok fazla Türk yatırımcısı bulunan Ripple, yakın zamanlarda SEC davası yüzünden Abd menşeli borsalarda liste dışı kalarak yatırımcısını üzmüştü. Dava belirsizliğini koruyan, bir akıllı sözleşme desteği olmayan XRP için bu yıl sıkıntılı geçecek gibi. Top 20 içinde bu yönüyle en riskli yatırım gibi gözükmekte.
8-Litecoin (LTC): Eski bir Google çalışanı Charlie Lee tarafından oluşturulan Litecoin, piyasanın eskilerinden olmanın kaymağını yiyen bir proje olarak görülebilir. Yine bir madencilik algoritmasıyla üretilen ve 84 milyon genel arzı olan bu proje, geçen yıl yaşadığı yükseltme ile gönderim ücretleri ve gönderim süresi bakımından avantajlı konuma yükselmişti. Pek çok borsada olması, kullanıcıların değer transfer amacıyla kullanması onun hala zirvede tutunmasını sağlayanlardan. Ancak bu kadar başarılı proje varken ve gün geçtikçe yeni projeler kervana eklenirken, LTC için tehlike çanları çalıyor diyebiliriz.
9-Chainlink (LINK): Blockchain dünyası ile geleneksel piyasaları birbirine entegre etmek, zincir kurmak maksadıyla oluşturulmuş bir data hizmeti projesi Chainlink, ayı sezonunda bile pozitif fiyatlanarak dikkatleri üstüne çekmiş; oluşturduğu hareket ile diğer Oracle projeleri olan DIA, DOS, ZAP, BAND projelerini de mega fiyatlandırmıştı. En büyük avantajı sadık yatırımcıları ve kurduğu iş ağı olan Chainlink için gelecek dönemlerde pozitif geçecek gibi zira piyasa için ciddi bir ihtiyacı karşılayan bir proje.
10-Stellar (XLM): Eski Ripple kurucularından Jed Mccaleb tarafından oluşturulan Stellar, transfer hızı ve komisyon düşüklüğü sebebiyle pek çok kullanıcı tarafından borsalara para yatırma- para çekme maksadıyla kullanılıyor. Akıllı sözleşme desteği olsa da, altcoinleri beklenen likiditeye ve borsa listelenmelerine ulaşamadı. Piyasadaki büyük bir oyuncu olan XLM yol haritasında ciddi değişiklere gitmezse, rakip projelerin gerisinde kalabilir.
11-USD Coin (USDC): Açık kaynaklı bir proje olan USDC, tıpkı Tether gibi bir stabilcoin ve fiyatı 1 dolara eşitlenmiş durumda. Bu yüzden üstünde çok analiz yapmaya gerek duymuyoruz.
12-Bitcoin Cash (BCH): Bir Bitcoin çatallanması olan bu proje, tıpkı Litecoin gibi piyasada erken dönemde yer almasının avantajını yaşıyor diyebiliriz. Bitcoin’den farkı daha hızlı ve düşük komisyonlu transferleri, ancak piyasada bunu çok daha iyi koşullarda sağlayan onlarca proje olduğunu düşünürsek, gelecekte yerinde yeller esecek bir proje de olabilir.
13-Uniswap (UNI): Bir merkeziyetsiz borsa olan Uniswap borsasının yönetişim tokeni olan UNI, yakın zamanlarda pozitif fiyatlanmalar yaşadı, ardından Ethereum ağındaki yüksek komisyon ücretleri ile negatif etkilendi. Daha üst bir katman ve kullanıcılarına pasif gelir modellemeleri, V3’e geçişle birlikte inen komisyon ücretleri ve artan hız ile, çoğalan rakipleri arasından hızlıca sıyrılabilecek bir proje.
14-Dogecoin (DOGE): Şaka maksatlı oluşturulmuş bir proje olan Doge, yakın zamanda Elon Musk’ın sosyal paylaşımları sebebiyle tarihinin en yüksek fiyatlarını görüp, yatırımcısını sevindirse de; toplam arzının çok büyük bölümü balinaların elinde olan ve teknoloji açısından bir şey vadetmeyen bu proje, ilerleyen dönemde yatırımcıları üzebilir. Temkinli yaklaşılması gereken spekülatif projelerden biri.
15-Wrapped Bitcoin (WBTC): Ethereum ağında oluşturulan, sembolik bir taklit para olan WBTC, Bitcoin’in bu ağdaki sembolik karşılığıdır.
16-Nem (XEM): Madenciliği olmayan harvesting (hasat) özelliği bulunan ve kendi içinde bir mesajlaşma desteği sunan merkeziyetsiz bir blockchain projesi olan Nem ; algoritması sayesinde kendi projelerinizi yaratmaya da olanak tanımakta. Yakın zamanda Nem holderları için Symbol Airdrop’u ile dikkatleri üzerine çekti ve geliştirme alanında takipte olması gereken bir top 20 projesi.
17-Monero (XMR): Yakın zamanda Güney Kore ve Abd borsalarından delist edilen bir gizlilik coini olan Monero,
regülasyonlardan en çok etkilenebilecek projelerden birisi gibi gözükmekte. Zira devletlerin gizlilik içeren blockchain projelerine bakışı çok olumlu değil. Bu sebeple spekülatif bir kripto para projesi diyebiliriz. Haber ve gelişmelerini sürekli takip etmekte fayda var.
18-Aave (AAVE): Bir merkeziyetsiz DeFi projesi olan ve Ethereum altyapısında hizmet veren bu proje, tıpkı diğer
defi projeleri Compound, Maker, Venus Protocol gibi yatırımcılarını sevindirdi. Bunda artan likiditeler ve stabilcoinler vasıtasıyla blockchain alanına giren para etkili oldu.Ortaklıkları ve geliştirmeleriyle birlikte adından çok söz ettirecek bir proje.
19-Cosmos (ATOM): Birbirinden bağımsız blockchain projeleri arasında köprü oluşturan ve Şubat ayındaki geliştirmeleri ile adından söz ettiren blockchain projesi Cosmos, geliştirmeleri ve genişleyen ekosistemi ile top 20’de daha yukarıları hedeflemesi olası bir proje.
20-Crypto.com coin (CRO): Pek çok Türk yatırımcısı da bulunan bu projeyi, oldukça başarılı bir marketing yönetimi olan bir proje olarak görebiliriz. Crypto.com chain’in yerel tokeni olan CRO, staking ve değişik gelirleri vasıtasıyla cazip bir yatırım olmaya çalışıyor.
- Yazı dizisinin devamını okumak için tıklayınız: Marketcap Büyüklüklerine Göre 21-40 Arası Kriptopara Projelerinin Analizleri
**Kripto paralar hakkında; merak ettikleriniz, öğrenmek istedikleriniz, soru-cevap, güncel analizler için Telegram kanalımızda bizi takip edin ve iletişimde kalın. KoinSaati’nin Telegram Kanalına katılmak için tıklayınız.
