Onur Çaliş
Bu yazımızda, piyasa yapıcıların (market maker) kripto para piyasasındaki rolünü kaleme alacağız.
Piyasa Yapıcı (Market Maker) Nedir?
Piyasa yapıcılar, iki taraf arasındaki satışları kolaylaştıran ve herhangi bir zamanda piyasada belirli menkul kıymetlerin hem alıcılarının hem de satıcılarının bulunmasını sağlayan kişi veya kurumlardır.
Piyasa yapıcı, bir menkul kıymeti almaya veya satmaya hazır bekleyen bir firma veya bireydir. Yatırımcılar, istedikleri zaman menkul kıymet alıp satabilme olanağını hafife alabilirler. Bir yatırımı her aldığınızda veya sattığınızda, bu işlemin diğer ucunda başka bir taraf olduğunu unutmayın. Bu taraf genellikle bir piyasa yapıcıdır.
Piyasa yapıcı, almaya veya satmaya istekli olduğu güncel fiyatları ve bu fiyatlardan almaya veya satmaya istekli olduğu menkul kıymet miktarlarını sunacaktır.
Projenin temelleri dışında, bir projenin token fiyatı da belirli bir borsadaki token arz ve talebinden büyük ölçüde etkilenir. Bir tokene olan talep, teklife (satın alma fiyatı) çevrilebilirken, token arzı ise talep (satış fiyatı) olarak çevrilebilir.
Bir token için sağlıklı bir alım satım ortamı, teklif ve talep emirlerinin işlem gören fiyattan çok fazla fiyat farkı olmadan hızlı bir şekilde yerine getirilmesine izin vermelidir. Aşağıdaki faktörler, tokenler için sağlıklı bir piyasaya katkıda bulunan ana bileşenlerdir.
Likidite
Bir satıcı, token için büyük bir fiyat farkı olmadan hızlı bir şekilde alıcı bulabildiğinde veya tam tersi olduğunda o token sağlıklı bir likiditeye sahiptir. Satıcıların fiyatlarını düşürmesi gerekmez ve alıcılar istedikleri tokeni güvence altına almak için daha yüksek bir miktar ödemek zorunda kalmaz.
Likidite olmadan, büyük alım veya satım emirleri potansiyel olarak piyasada ciddi bir fiyat hareketine neden olabilir. Bu da token fiyatını oldukça değişken hale getirir ve yatırımcıları piyasaya girmekten caydırabilir. Piyasa yapıcılar, bu tür likidite sıkışıklığı durumlarında token fiyatının dengelenmesine yardımcı olmak için gerekli likiditeyi sağlamak üzere bu tür noktalara girebilir.
Alış-Satış Farkı
İşlemin gerçekleşmesi için teklif edilen alıcı fiyatı ve teklif edilen satıcı fiyatı üzerinde bir anlaşma olması gerekir. En yüksek alış fiyatı ile en düşük satış fiyatı arasında fark alış-satış farkı olarak bilinir.
Genel olarak dar bir alış-satış farkı tercih edilir çünkü bu, düzenli işlem akışına sahip sağlıklı bir piyasayı temsil eder. Piyasa yapıcılar, herhangi bir alıcıyı veya satıcıyı piyasada bekletmemek için belirli bir tokenden büyük miktarlarda alıp satarak bu anındalık izlenimini yaratabilir. Bu, spekülatörleri ve yatırımcıları piyasaya çekebilecek ve uygun piyasa koşullarına katkıda bulunabilecek finansal piyasaların sorunsuz çalışmasını sağlar.
Emir Defterlerinin Derinliği
Bir emir defteri, her fiyat noktasında teklif edilen hisse sayısını veya piyasa derinliğini listeler. Bu konsolide bilgi, belirli bir token için bekleyen emirlerin gerçek zamanlı bir listesini görselleştirmek ve alıcılar ile satıcıların çıkarlarını temsil etmek için bir araç görevi görür.
Bu, sofistike yatırımcılara arz ve talep derinliğine bir bakış sağlarken, herhangi bir sipariş dengesizliğini ve direnç bölgelerini ortaya çıkarır. Piyasa yapıcılar, emir dengesizliklerini gidererek ve hem arz hem de talep tarafına derinlik sağlayarak sağlıklı bir emir defterinin teşvik edilmesine yardımcı olabilir.
Piyasa Yapıcılar Neden Önemlidir?
Piyasa yapıcılar önemlidir çünkü piyasadaki likiditenin korunmasına yardımcı olurlar. Borsalarda çeşitli kripto paralar için alım ve satım emirleri yayınlayarak, piyasada likidite yaratmaya yardımcı olur ve yatırımcıların kripto paraları daha kolay alıp satmasını sağlar. Kâr elde etmek, makası azaltmak ve likiditeyi korumak için aktif olarak emir verirler.
Likit piyasalar büyük makaslarla karakterize edilir. Piyasa yapıcıların olmaması halinde piyasalar daha az aktif hale gelecek ve piyasada yeterli likidite olmayabileceğinden yatırımcıların kripto para alıp satması çok daha zor olacaktır. Bu durum alış ve satış fiyatları arasındaki farkın daha da açılmasına yol açarak yatırımcıların pozisyonlara girip çıkmasını daha zor ve maliyetli hale getirebilir.
Piyasa Oynaklığını Azaltma
Piyasa yapıcılar likidite sağlamanın yanı sıra piyasadaki oynaklığı azaltmaya da yardımcı olur. Sürekli olarak alım ve satı emirleri göndererek, talep ve arzdaki dalgalanmaları absorbe etmeye yardımcı olurlar, bu da fiyat hareketlerini yumuşatmaya yardımcı olabilir. Bu özellikle yüksek volatilitesiyle bilinen kripto piyasasında önemlidir.
Örneğin, belirli bir kripto para birimine yönelik talepte ani bir artış olduğunu varsayalım. Bir piyasa yapıcı olmadan bu talep, talebi karşılamak için yeterli arz olmayabileceğinden kripto para biriminin fiyatının fırlamasına neden olabilir. Ancak bir piyasa yapıcı piyasada aktifse, kripto parayı alıcılara satarak bu talebin bir kısmının karşılanmasına yardımcı olabilir. Bu, fiyat artışını azaltmaya ve piyasanın çok değişken hale gelmesini önlemeye yardımcı olabilir.
Borsalarda belirlenmiş piyasa yapıcılarının bulunması, piyasa yapıcı değişmeye devam ettiği için her zamankinden daha önemlidir.
Piyasa Yapıcılar Nasıl Kâr Eder?
Piyasa yapıcılar hizmetleri için küçük bir ücret talep ederek para kazanırlar. Bu ücret spread olarak bilinir ve bir varlığın alış ve satış fiyatı arasındaki farkı ifade eder. Örneğin, bir kripto para için alış fiyatı 100 dolar ve satış fiyatı 105 dolar ise, spread 5 dolardır. Piyasa yapıcılar bu farkı ticareti kolaylaştırdıkları için karşı olarak kazanırlar.
Spread kazanmanın yanı sıra, piyasa yapıcılar bir varlığı satın aldıkları fiyat ile sattıkları fiyat arasındaki farktan kâr edebilir. Bu arbitraj kârı olarak da bilinir. Örneğin, bir piyasa yapıcı bir kripto parayı 100 dolara alıp 110 dolara satarsa 10 dolar arbitraj kârı elde eder.
Bir Piyasa Yapıcı ile Ortaklık Kurmanın Faydaları Nelerdir?
Token şirketleri, önceden kararlaştırılmış koşullarda likidite sağlayan yerleşik ve güvenilir bir piyasa yapıcı ile ortaklık kurarak potansiyel olarak aşağıdaki faydaları bekleyebilir:
Daha Yüksek Likidite: Tokende yeterli likiditenin mevcut olması sayesinde yatırımcılar ve kurucular pozisyonlarına daha kolay yatırım yapabilir veya pozisyonlarını likitte edebilir.
Daha Yüksek İşlem Hacmi: Daha yüksek likidite, daha düşük işlem maliyetleri ve piyasa etkisi nedeniyle tokene potansiyel olarak daha fazla ilgi ve alım satım çeker.
Daha Düşük Fiyat Manipülasyonu Olasılığı: Daha yüksek likidite, fiyatları hareket ettirmek için daha fazla sermaye gerektirdiğinden bir tokenin fiyatını manipüle etmeyi daha zor hale getirir.
Projeye Daha Yüksek İlgi: Daha fazla kişinin token ticareti yapması ve daha büyük borsalarda listelenme olasılığı, token projesi etrafında daha fazla ilgi ve tartışma yaratır.
Büyük Kripto Borsalarında Daha Kolay Listeleme: Daha saygın kripto borsalarının, 7/24 likidite sağlamayı taahhüt eden bir piyasa yapıcı olduğunu bilerek platformlarında bir token listeleme olasılığı daha yüksektir.
Web3 Projeleri Piyasa Yapıcılara Ne Zaman Yaklaşmalıdır?
Piyasa yapıcıların çoğu piyasa hakkında derin bilgiye ve merkezi kripto borsalarıyla güçlü bağlantılara sahiptir. Tokenlerini henüz listelememiş yeni projeler için, piyasa yapıcıların listeleme yardımı açısından sağlayabileceği fırsatları keşfetmeye değer. Bu nedenle, tokenlerini henüz listelemeyen projeler, tercih ettikleri piyasa yapıcı aracılığıyla en iyi borsalarla bağlantı kurabilir.
Diğer durumlarda, halihazırda listelenmiş olan projeler listelerini daha fazla borsaya genişletmek isteyebilir. Piyasa yapıcılar, OTC işlemleri yoluyla tokenleri satın alarak likidite sağlamaya yardımcı olabilir ve tokenlerin listelenmesi için yeni kapılar açabilir.
- Bu da ilginizi çekebilir: Koinsaati Akademi: Market Maker (Piyasa Yapıcı) Nedir?
Kripto paralar ve blockchain hakkındaki her türlü sorunuz için telegram kanalımıza davetlisiniz. Kanala katılmak için tıklayınız.
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Burada yer alan ve hiçbir şekilde yönlendirici nitelikte olmayan içerik, yorum ve tavsiyeler genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir.
Hiçbir şekilde yönlendirici nitelikte olmayan bu içerik, genel anlamda bilgi vermeyi amaçlamakta olup; bu içeriğin, yatırımcıların alım satım kararlarını destekleyebilecek yeterli bilgileri kapsamayabileceği dikkate alınmalıdır. Bu sayfalarda yer alan çeşitli bilgi ve görüşlere dayanılarak yapılacak ileriye dönük yatırımlar ve ticari işlemlerin sonuçlarından ya da ortaya çıkabilecek zararlardan KoinSaati sorumlu tutulamaz.
