Beyza Gül Yardım
Bitcoin (BTC), en basit tanımıyla bir aracı banka olmadan satın alma, satma ve swap (değiş-tokuş) yapabileceğiniz merkeziyetsiz bir dijital para birimidir. Bitcoin’in başlangıcı 2009 yılının Ocak ayında Satoshi Nakamoto isimli esasen anonim birinin bir “Whitepaper” yayınlaması olayına dayanıyor.
Bitcoin’in nasıl çalıştığına bakacak olursak, şimdiye kadar yapılmış her Bitcoin işlemi, herkesin erişebileceği halka açık bir defterde bulunuyor, böylece şeffaflık sağlanarak işlemlerin tersine çevrilmesini ve taklit edilmesini zorlaştırıyor. Bu şeffaflık Bitcoin’in merkeziyetsiz doğasının gereğidir. Herhangi bir hükümet veya kurum tarafından desteklenmediği ve kendi teknolojisinden başka bir güven aracı temin etmediği için açık bir muhasebe kaydıyla güven sorununu tamamen çözmektedir. 2009 yılında ortaya çıktığı günden beri Bitcoin’in değeri ciddi şekilde yükseldi. Bir zamanlar Bitcoin’in fiyatı 150 doların altındayken 2021 Nisan ayı ile Bitcoin fiyatı 60.000 dolara kadar yükseldi.
Bitcoin ve Blockchain
Bitcoin, blockchain adı verilen dijital kayıt teknolojisi üzerine kurulu. Adından da anlaşılacağı gibi, blockchain (blok zincir), tarih ve saat, toplam değer, alıcı ve satıcı sahil olmak üzere her bir işlem hakkında bilgi içeren, blok adı verilen birimlerden ve her işlem için benzersiz bir tanımlayıcı koddan oluşan oluşan bir veri gövdesidir. Her bir işlem girişi kronolojik olarak sisteme ekleniyor ve bu girişler bir dijital blok zinciri yaratıyor. Blockchain sistemi merkeziyetsizdir. Bu da demek oluyor ki herhangi bir organizasyon, kurum veya kuruluş tarafından yönetilmiyor.
Başta herkesin blok zinciri düzenleyebilmesi fikri riskli geliyor olabilir ama aslında onu güvenli yapan tam da bu. Bitcoin blok zincirine bir işlem bloğunun eklenmesi için, tüm Bitcoin sahiplerinin çoğunluğu tarafından doğrulanması ve kullanıcıların cüzdanlarını ve işlemlerini tanımak için kullanılan benzersiz kodların doğru şifreleme modeline uyması gerekiyor. Bu kodlar uzun, rastgele sayılardır ve hileli olarak üretilmesi inanılmaz derecede zordur. Bryan Lotti’ye göre Bitcoin cüzdanınızın anahtar kodunu tahmin eden bir dolandırıcı bir piyangoyu arka arkaya dokuz kez kazanan biriyle neredeyse aynı şansa sahiptir. Her işlem için gerekli olan bu rastgele kodlar, sahte Bitcoin işlemi yapma riskini büyük ölçüde azaltır.
Bitcoin ve Madencilik İlişkisi
Bitcoin işlemlerinin kontrol edilmesi madencilerin görevidir. Bitcoin madencileri, Bitcoin blok zincirine yeni işlemler ekleme sürecinde yer alıyor. Bu da oldukça zor bir iş. Bitcoin madenciliğini yapmayı seçen insanlar, işlemleri doğrulayan matematiksel bulmacaları çözmek için bir yarış içine girerler, bu sürece Proof of Work (PoW) denir. Madencilerini işlemleri kontrol etmeye teşvik etmek için her çözümün karşılığında bir ödül veriliyor. Böylece yeni coinler yaratılıyor ve yeni işlemler muhasebe kaydına geçiriliyor.
İlk zamanlar ortalama bir kişinin Bitcoin madenciliği yapması imkansızdı, ancak artık durum değişti. BTC kodu, bulmacaları çözmeyi zamanla giderek daha zor hale getirmek için yazılmıştır ve giderek de daha fazla işlem kaynağı gerektirir. Bugünlerde Bitcoin madenciliği, başarılı olmak için güçlü bilgisayarlar ve büyük miktarda ucuz elektrik erişimi gerektiriyor. Bitcoin madenciliği eskisinden daha az ödeme yapıyor ve artan hesaplama ve elektrik maliyetlerini telafi etmeyi zorlaştırıyor. Bu yüzden de madencilik elektriği ucuz olan ülkelerde karlı bir girişim iken elektriği pahalı ülkelerde maddi açıdan daha çok zarara sebep olmaktadır. Bu teknolojinin ilk zamanlarında, işlem başına çok daha fazla miktarda Bitcoin alınabiliyordu. Sistemi gereği madencilik ödülü belirli periyotlarla yarılanıyor ve böylece BTC artışı dengede tutuluyor. Hatta 2140 yılına kadar tüm Bitcoin’lerin dolaşıma gireceği tahmin ediliyor, bu da madenciliğin yeni BTC çıkarmayacağı ve madencilerin bunun yerine işlem ücretlerine güvenmek zorunda kalabileceği anlamına geliyor.
Dünya Genelinde Kullanıcılar BTC’yi Hangi Borsalardan Alıyor?
Çoğu insan Bitcoin’i Binance, Kraken, KuCoin, Coinbase gibi major borsalar aracılığıyla satın alır. Borsalar, kriptopara birimi satın almanıza, satmanıza ve tutmanıza izin verir. Bir hesap oluşturmak, bir aracılık hesabı açmaya benzer; kimliğinizi doğrulamanız ve banka hesabı veya banka kartı gibi bir tür finansman kaynağı sağlamanız gerekir. Bitcoin’i nereden alırsanız alın dijital varlığınızı saklamak için dijital bir cüzdana sahip olmanız gerekecektir. Bitcoin alımlarının görünüşte diğer birçok hisse senedi alımları gibi anlık olmadığını unutmayın. İşlemlerinin madenciler tarafından doğrulanması gerektiği için Bitcoin alımınızı hesabınızda görmeniz en az 10-20 dakikanızı alabilir. Hisse senedi gibi Bitcoin’i bir yatırım olarak satın alıp değer tutma aracı olarak tutabilirsiniz. Bunu hatta Bitcoin IRA adı verilen özel emeklilik hesaplarında bile yapabilirsiniz.
Bitcoin varlığınızı nerede tutmayı seçerseniz seçin, insanların yatırım yapma felsefeleri değişiklik gösteriyor. Bazıları uzun vadeli değer tutma aracı olarak kullanırken, bazıları düşük değerle alıp değeri yükselince satarak hızla kar etmeyi amaçlayabiliyor. Kripto tabanlı fonlar, kripto varlıklarına çeşitlilik katabilir ve riski biraz azaltabilirken yine de önemli ölçüde risk taşırlar ve geniş zamanlı endeks fonlarından çok daha yüksek ücret alırlar. Servetini istikrarlı bir şekilde büyütmek isteyen yatırımcılar, endekse dayalı karşılıklı ve borsada işlem gören fonları (EFT’ler) tercih edebilirler.
Kriptoparalar hakkında; merak ettikleriniz, öğrenmek istedikleriniz, soru-cevap, güncel analizler için Telegram kanalımızda bizi takip edin ve iletişimde kalın. KoinSaati’nin Telegram Kanalına katılmak için tıklayınız.
