KoinSaati
Basit bir ifadeyle, Network Nervous System (NNS), Internet Computer’ın beynidir. Internet Computer içindeki her şeyi (operasyonlar, ekonomi, ağ mimarisi vb.) yöneten ve kontrol eden özerk bir sistemdir.
Bu nedenle NNS, hangi nodeun hangi alt ağa ait olduğunu, bir alt ağda kaç node olduğunu ve nodeların ve kutuların nasıl büyütüleceğini belirler. Internet Computer’ın işleyişi ve yönetimi hakkında hemen hemen her şeyi kontrol eder.
NNS’nin kendisi Internet Computer’ın içinde barındırılır ve topluluk, geliştiriciler veya kullanıcılar tarafından sunulan teklifleri kabul eder veya reddeder. NNS, teklifleri, örneğin alt ağlar veya yeni node makineleri ekleyerek ağın büyütülmesi konusunda oylamaya sunar. Teklifler daha sonra, tokenlerini nöronlarda kilitlemiş olan ICP tokenleri sahipleri tarafından oylanır (stake edilmiş ve kilitli tokenler). Elbette, tekliflere oy vermenin bir ödülü de var (ilk yıl için yaklaşık %29 APY).
NNS’in Unsurları
Teklifler ve Nöronlar ile ilgili iki NNS Canister vardır.
Yönetişim Canister’ı
Bu canister, teklifleri ve daha sonra bu tekliflere oy veren nöronu saklar.
Kayıt Defteri Canister’ı
Kayıt defteri canister, Internet Computer’ın yapılandırmasını saklar.
Yönetişim Teklifleri
NNS’ye sunulan teklif türleri – Şu anda dört tür teklif vardır:
- Alt Ağ Yönetimi: Yeni nodelar ve alt ağlar ekleme ve kaldırma gibi topoloji değişiklikleri
- Exchange Rate: tokenlerin değeri hakkında “gerçek zamanlı” bilgi sağlayan teklifler
- Node Admin: replikaları yükseltme gibi node makinelerinin yönetimi
- Ağ Ekonomisi: hangi ödüllerin ödenmesi gerektiğini belirlemek gibi ekonomik durumlar
Oy veren nöronlar teklifleri onayladıktan sonra, NNS Kayıt Defterine eklenirler. Başka bir NNS kutusu, tokenleri ve işlemleri kaydeden Ledger Canister’dır.
Nöronlar yönetişime katılmak için oy verir ve ödüller kazanır. Tokenler, NNS kullanılarak nöronlar olarak kilitlenebilir. Nöronlar, teklifleri oylayarak Internet Computer’ın yönetişimine katılan kilitli tokenlerdir. Yukarıda bahsedildiği gibi, nöronla ilişkili kilitli bir dönem vardır. Minimum stake süresi 6 aylıktır, en yüksek oranda ödül almak için ise maksimum 8 yıllığına stake edebilirsiniz.
Nöronlar oy kullandıkça, “Oylama Olgunluğu” kazanırlar. İstenilen olgunluğa ulaşıldıktan sonra (örneğin – nöronlarda kilitli 100 token için %1), tokenler üretilebilir.
Cycle’lar
Bunlar, canister işlevlerini yürütmek için gereklidir.
Cycle’lar, Internet Computer’ın yakıtıdır. Hesaplama için kullanılırlar ve çalışabilmeleri için yazılım canister’larına eklenmeleri gerekir. ICP tokenleri cycle’lara dönüştürülebilir ve bunun için NNS’de bir cycle mintleme canister’ı kullanılır.
Tokenler İsviçre Frangı’na sabitlenmiş cycle’lar üretmek için yakılır, böylece deflasyonist bir güç olarak hareket eder ve cycle’ların fiyatı ICP tokenlerinin maliyetine dayanmadığı için geliştiriciler için işleri daha kolay ve öngörülebilir hale getirir.
Bu, Internet Computer Protocol’ün gas fiyatlarının genellikle astronomik olarak yüksek olduğu ve yaygın DeFi kullanımını engellediği Ethereum veya diğer blockchain’lere göre en önemli avantajlarından biridir.
Network Nervous System Nasıl Kullanılır?
NNS’ye – nns.ic0.app kullanılarak erişilebilir. Oturum açmak ve NNS’nin özelliklerini kullanmak için bir Internet Identity yani internet kimliği gerekir.
Giriş yaptıktan sonra, ICP tokenlerini stake etmek ve kilitlemek için yeni nöronlar oluşturabilir, teklifleri oylayabilir ve tokenleri cycle’lara dönüştürebilirsiniz. Nöronlar da ek tokenlerle doldurulabilir. NNS ayrıca hot wallet yani sıcak cüzdan olarak da kullanılabilir.
Tokenleri nöronlara stakelemek ve kilitlemek, tekliflere oy vermek için ödüllerle birlikte ödüller verir. Eşik olgunluğuna ulaşıldığında (payın yüzdesine göre), yeni bir ICP nöronu oluşturulabilir.
- Bu da ilginizi çekebilir: Internet Computer (ICP) Nedir?
Kriptoparalar ve blockchain hakkındaki her türlü sorunuz için telegram kanalımıza davetlisiniz. Kanala katılmak için tıklayınız.
