KoinSaati
Bu içerik OrientusPrime’ın kaynağından alınmıştır. KoinSaati ailesi olarak bu içerik için kendisine teşekkür ediyoruz!
Medium: https://orientusprime.medium.com/
Twitter: https://twitter.com/OrientusPrime
Facebook’un yıllık F8 konferansının 2019 yılındaki ana odağı gizlilik. Mesajlaşmalarınızın, hikayelerinizin, fotoğraflarınızın veya diğer sosyal medyada paylaştığınız bilgilerin uçtan uca şifreleneceğinden ve kendilerinin dahi bu bilgilere erişemeyeceğini konferans boyunca tekrarladılar. Peki Facebook’a yönelik gizlilik tepkilerinin çıkış sebebi bunlar mıydı?
Facebook son zamanlarda sıkça veri gizliliği ile gündem oluyor. Peki bizde geyiği döndüğü gibi CIA senin piknik fotoğraflarını çok mu merak ediyor? Eğer varacağın yeri şaşırmıyorsan bu çok doğru bir sorudur. Kimse senin piknik fotoğraflarınla ilgilenmiyor. Facebook’un bunları şifreleyeceğini açıklaması da odağı asıl noktadan çıkarıyor. Facebook’un veri hakimiyetinin asıl geldiği nokta neresi?
Telefonlarımızda ve bilgisayarlarımızda internet vasıtasıyla yüzlerce kez etkileşime giriyoruz. Her girdiğimiz sitede ve uygulamada yaptığımız her şey kaydediliyor, hakkımızda profiller oluşturuluyor ve hedef odaklı reklam gösteriliyor. Reklamlara öcü gibi bakmanın bir manası yok sonuçta ücretsiz servislerin var olabilmesinin yegane sebebi reklam gelirleri. Bu reklamların daha iyi sonuç verebilmesi için belirli optimizasyonlar yapmasından da kimseye zarar gelmez. Bir internet kullanıcısı ayakkabı arıyorsa internette ona ayakkabı kampanyaları gösterelim denmesi o kullanıcıyı rahatsız etmemesi lazım. Karşı tarafın elindeki tek bilgi tarayıcının karşı tarafındaki oturumun başındaki kişinin ayakkabılarla ilgilendiği. Bu sorunsuzluk ise oturumlardan veya bilgisayarlardan çıkıp kalıcı bir kişi odaklaması yapılmaya başladığında ortadan kalkıyor. Çünkü bu noktadan sonra karşı tarafın elindeki bilgi ayakkabılar hakkında değil, benim hakkımda oluyor.
Facebook bildiğimiz gibi ücretsiz servisler sunan bir şirket ve bunun sebebi de bahsettiğimiz gibi bütün ücretsiz servislerde olduğu gibi reklamlar. Peki Facebook’un reklam yapısı neden en problemli reklam yapısı?
Facebook aynı diğer reklam odaklaması yapan şirketler gibi internet siteleri ile anlaşmalar yapar ve internet sitelerinde bıraktığınız bütün bilgiler bu şirketler ile paylaşılır. Girdiğiniz her sitede o sitede yaptıklarınızın paylaşıldığı onlarca reklam şirketi entegrasyonu vardır. İşin içine Facebook girdiği zaman ise bu bilgiler direkt olarak Facebook hesabınız vasıtasıyla sizinle ilişkilendirilir. Yani işin içine sizin kimliğiniz girer. İnternetteki anonim bir kullanıcının ilgi alanlarıyla ilgili milyonlarca bilgiye dahi sahip olsalar bunu kişinin gerçek kimliğiyle eşleştiremedikleri müddetçe çok sıkıntılı bir durum oluşmaz. İşin içine Facebook girdiği an ise kullanıcıların kim olduğu net şekilde bilinmezlikten çıkıyor. Yani Facebook’un elindeki en hassas bilgi senin fotoğrafların değil, kim olduğundur. Aynı bilgi Facebook’la birlikte gizlilik konusunda en çok tartışılan Google’ın elinde de mevcut ve reklam konusunda en büyük iki aktör de Facebook ve Google zaten.
Şimdi bu kadar yazdıktan ve Facebook’un bu gizlilik adımlarının ana sorununu çözmediğini anlattıktan sonra gelelim Facebook neden blockchain vasıtasıyla kendine coin oluşturmaya çalışıyor. Laf Google’a da gelmişken Google’ın reklam geliri olmadan hizmet veren iki rakibine bakalım, Apple ve Amazon. Bu iki şirkete baktığımızda ana fark Google ve Facebook’un aksine parayla direkt olarak etkileşimde olmaları. Gerek ürünlerini alırken olsun gerek hizmetlerini kullanırken olsun müşterilerinin para harcamasına aracılık ederler. Facebook’un da eğer gizlilik sorununu çözmek istiyorsa parayla direkt temasta olması gerekiyor. Aksi takdirde reklam gelirine dayalı gelir modelinden kurtulamazlar. Peki Facebook bu alternatif gelir metotlarını nasıl oluşturuyor?
WhatsApp’a para ilişkilerini sokmaktaki ana odakları restoranlardır. WhatsApp Business ile işletmelere WhatsApp üzerinden satış yapabilmek için araçlar sunmaya çalışıyorlar ve WhatsApp üzerinden sunulan bu hizmetin son noktasındaki amaç ödemeyi de WhatsApp üzerinden yaptırmak. Böylece Whatsapp üzerinden Yemeksepeti gibi platformlara rakip olacaklar ama WhatsApp’ın yelpazesi çok daha geniş olacak çünkü sadece restoranlarla çalışmak zorunda değiller. Kullanıcıların birbirlerine para gönderebilmesi ise pastanın üstündeki çilek.
Aynı yaklaşımı Instagram’da da görüyoruz. Sık sık ürün tanıtımları için odak platform olan Instagram’a da direkt satış hizmeti getirmek istiyorlar ve tanıtımı yapan mağaza hesaplarının direkt olarak Instagram üzerinden sipariş alabilmesini sağlamak istiyorlar ve böylece Amazon ve Sahibinden gibi sitelere direkt rakip olmak istiyorlar.
Facebook’da, Instagram’daki yaklaşımı yine görmekle beraber buna ek olarak video içeriklerine yönlenmeye çalıştıklarını da görüyoruz. Böylece burada Netflix, Twitch ve Youtube gibi platformlara rakip olmaya çalıştıklarını görüyoruz.
İşin sonunda büyük tabloya baktığımızda çok konuşulan sosyal medya etkisinin paraya dönüşümünü yine sosyal medyanın içinde tutmak istiyorlar. Eğer bunu başarırlarsa da tek gelir kaynakları olmaktan çıkan reklamlara yönelik güvenlik endişelerini gidermede daha fazla hareket alanına sahip olabilecekler ama bunu yapabilmek için dünyanın her yerinde sorunsuz çalışabilecek bir ödeme altyapısına ihtiyaç duyuyorlar.
İş her yerde sorunsuz çalışmaya geldiğinde onlarca farklı prosedür ve onlarca farklı banka sistemindense, ödeme altyapısını blockchain vasıtasıyla kurmak çok daha kolay ve yeni odakları olan gizlilik konusunda da blockchain ellerini çok daha güçlendirebilecek bir seçenek. Umarım Facebook bu gizlilik odaklı yeni vizyonunda ciddidir ve distopik bir dünyaya doğru gittiğimiz bu yoldan bir nebze sapabiliriz. Google’ın çok farklı sektörlerdeki onlarca başarılı işine rağmen hala ana gelir noktasının reklam olmasına bakarsak başarılı olsalar dahi agresif reklam politikalarından kopmayabilirler. O noktada gerekli baskıyı oluşturmak da kullanıcılara kalmış artık. İnternette her, bir şeye tıklamak istediğimizde buna tıklarsam beni böyle yaftalarlar mı, bundan dolayı sorun yaşar mıyım, fişlenir miyim diye endişelenmek istemeyen herkes her fırsatta gizlilikleri hakkında seslerini çıkarmak zorundalar, aksi takdirde böyle bir gelecek kaçınılmaz olur.
- Bu da ilginizi çekebilir: Trustless > Decentralized
Kriptoparalar ve blockchain hakkındaki her türlü sorunuz için telegram kanalımıza davetlisiniz. Kanala katılmak için tıklayınız.
