v4 (dYdX Zinciri), dYdX protokolünün bir sonraki seviyesi olmakla birlikte açık kaynaklı olacaktır. Bugün kullanılan ana versiyon v3 olarak bilinir ve burada bulunabilir.
v3 ve dYdX’in önceki versiyonları temelde, mevcut zincirlere konuşlandırılmış akıllı kontratları ve bulutta barındırılan merkezi hizmetleri birleştiriyordu. v4, tamamen merkeziyetsiz, zincir üstü (on-chain) emir defteri ve eşleştirme motoruna sahip, bağımsız bir L1 blok zinciri olacak. dYdX Zinciri, Cosmos SDK ve CometBFT PoS konsensüs protokolü temelinde oluşturulacak.
v4 Mainnet lansmanına yaklaşırken, dYdX ekibinin ne üzerinde çalıştığına dair bir bakış atmak istiyoruz. Bu gönderi, v4’ün mimarisine yönelik bir yüksek seviye genel bakış sunuyor. v4 hala geliştirme aşamasında olduğu için aşağıda sunulan bilgilerin değişebileceğini lütfen unutmayın.
v4 Sistem Mimarisi
dYdX v4, tamamen merkeziyetsiz olacak şekilde tasarlanıyor. Ana bileşenler protokol, indexer ve arayüzü içeriyor. Bu bileşenlerin her biri açık kaynaklı olacak. Hiçbir bileşen dYdX Trading Inc. tarafından çalıştırılmayacak.
Protokol (veya “Uygulama”)
Protokol, CometBFT’nin üzerine inşa edilmiş ve CosmosSDK’yi kullanan bir L1 blok zinciri olacak. Düğüm (node) yazılımı GO’da yazılmıştır ve tekil olarak derlenir. Tüm CosmosSDK blok zincirleri gibi v4, bir proof-of-stake sybil attack mekanizması kullanır.
Protokol, bir düğüm ağı tarafından desteklenecektir. İki tür düğüm vardır:
Doğrulayıcılar (Validatörler): Doğrulayıcılar, emirleri bellek tabanlı emir defterinde saklamak (yani zincir dışı ve konsensüse dahil edilmemiş), işlemleri diğer doğrulayıcılara yaymak ve konsensüs süreci aracılığıyla dYdX zinciri için yeni bloklar oluşturmakla sorumludur. Konsensüs süreci, doğrulayıcıların, düğümlerine tahsis edilen token sayısına göre ağırlıklandırılmış bir sırayla yeni blokların önericisi olmalarını sağlar. Önerici, bir sonraki bloğun içeriğini önermekten sorumludur. Bir emir eşleştirildiğinde, önerici bunu önerilen bloğa ekler ve bir konsensüs turunu başlatır. Eğer doğrulayıcıların ⅔ veya daha fazlası (stake ağırlığına göre) bir bloğu onaylarsa o zaman blok kabul edilmiş sayılır ve blok zincirine eklenir. Kullanıcılar işlemlerini doğrudan doğrulayıcılara gönderir.
Tam Düğümler: Bir Tam Düğüm, konsensüse katılmayan v4 uygulamasını çalıştıran bir süreci temsil eder. Bu, 0 token’e sahip bir düğümdür ve öneri sunmaz veya bunlara oy vermez. Ancak, tam düğümler doğrulayıcı ağına bağlıdır, işlemlerin yayılmasına katılır ve ayrıca her yeni kabul edilmiş bloğu işler. Tam düğümler, dYdX Zinciri ve geçmişine dair tam bir hafızaya sahiptir ve İndexer’ı desteklemek için tasarlanmıştır. Bazı taraflar (performans veya maliyet nedenleriyle), kendi tam düğümlerini ve/veya indexer’lerini çalıştırmaya karar verebilir.
Indexer
Indexer, kullanıcılara blok zincir verilerini daha verimli ve Web2 dostu bir şekilde sunmayı amaçlayan salt okunur bir hizmetler koleksiyonudur. Bu, bir v4 tam düğümünden gerçek zamanlı verileri alarak, bunları bir veritabanında saklayarak ve bu verileri websocket ve REST istekleri aracılığıyla son kullanıcılara sunarak gerçekleştirilir.
v4 protokolü kendisi, bazı temel zincir üstü veriler hakkında sorgulara hizmet vermek için uç noktaları açığa çıkarabilirken bu sorgular, genellikle yavaştır çünkü doğrulayıcılar ve tam düğümler bunları verimli bir şekilde işlemek için optimize edemez. Ek olarak, bir doğrulayıcıya fazla sayıda sorgu, konsensüste katılım yeteneğini bozabilir. Bu nedenle, birçok Cosmos doğrulayıcısı, bu API’leri üretimde devre dışı bırakmaya eğilimlidir. Bu yüzden, Indexer’leri ve tam düğümleri doğrulayıcılardan ayrı olarak oluşturmak ve sürdürmek önemlidir.
Indexer’ler, zincir üstü verileri saklamak için Postgres veritabanlarını, zincir dışı veriler için Redis’i ve zincir üstü/dışı verileri çeşitli İndexer hizmetlerine iletmek ve akışını sağlamak için Kafka’yı kullanacaklar.
Arayüzler
Uçtan uca merkeziyetsiz bir deneyim oluşturma hizmetinde, dYdX üç açık kaynaklı arayüz oluşturuyor: bir web uygulaması, bir iOS uygulaması ve bir Android uygulaması.
Web uygulaması: Web sitesi, Javascript ve React kullanılarak oluşturulacak. Web sitesi, zincir dışı emir defteri bilgilerini almak için bir API aracılığıyla Indexer ile etkileşime girecek ve işlemleri doğrudan zincire gönderecektir. dYdX, arayüz kod tabanını ve ilgili dağıtım kodlarını açık kaynaklı hale getirecek. Bu, herkesin dYdX arayüz kodunu kendi alan adı/hosting çözümüne IPFS/Cloudflare ağ geçidi aracılığıyla kolayca dağıtıp erişmesini sağlayacaktır.
Mobil: iOS ve Android uygulamaları, sırasıyla yerel Swift ve Kotlin’de oluşturulmuştur. Mobil uygulamalar, web uygulamasının yaptığı gibi Indexer ile etkileşime girecek ve işlemleri doğrudan zincire gönderecektir. Mobil uygulamalar da açık kaynaklı olacak, böylece herkes mobil uygulamayı App Store veya Play Store’a dağıtabilecektir. Özellikle App store için, dağıtıcıların bir geliştirici hesabına ve bir Bitrise hesabına sahip olması ve uygulama gönderme sürecinden geçmesi gerekecektir.
Emrin Yaşam Döngüsü
dYdX v4’ün her bir bileşenine daha fazla hakim olduğumuza göre bir emir verildiğinde bunun nasıl gerçekleştiğine bakalım. v4 üzerinde bir emir verildiğinde, aşağıdaki akışı takip eder:
1- Kullanıcı, merkeziyetsiz bir arayüzde (örneğin: web sitesi) veya API üzerinden bir işlem gerçekleştirir.
2- Emir, bir doğrulayıcıya yönlendirilir. Bu doğrulayıcı, işlemi diğer doğrulayıcılara ve tam düğümlere ileterek emir defterlerini yeni emirle günceller.
3- Konsensüs süreci, bir doğrulayıcıyı önerici seçer. Seçilen doğrulayıcı, emri eşleştirir ve onu sonraki önerilen bloğa ekler.
4- Önerilen blok, konsensüs sürecine devam eder.
5- Eğer doğrulayıcı düğümlerinin ⅔’ü bloğu onaylamak için oy kullanırsa blok kabul edilir ve tüm doğrulayıcıların ve tam düğümlerin zincir üstü veritabanlarına kaydedilir.
6- Önerilen blok, başarılı bir şekilde ⅔ eşiği alamazsa blok reddedilir.
7- Blok taahhüt edildikten sonra, güncellenmiş zincir üstü (ve zincir dışı) veriler, tam düğümlerden Indexer’lara aktarılır. Indexer, bu verileri API ve Websocket’ler aracılığıyla tekrar arayüze ve/veya bu verileri sorgulayan diğer dış hizmetlere sunar.
Yukarıdaki akış, bir emrin/verinin v4 üzerinden nasıl hareket edeceğine dair genel bir bakıştır. v4 Mainnet’in lansmanına yaklaştıkça protokol, indexer ve çeşitli arayüzlerin altyapısına daha fazla derinlemesine bakacağız.
dYdX, şu anda sürekli vadeli işlemleri destekleyen lider merkeziyetsiz borsadır. dYdX, Ethereum blok zinciri üzerinde akıllı sözleşmeler ile çalışır ve kullanıcıların hiçbir aracı olmadan trade yapmasına olanak tanır. Paradigm, a16z ve Polychain tarafından desteklenen dYdX 27 Temmuz 2017’de kurulmuş olup önde gelen merkeziyetsiz borsalardan biri olmuştur. Merkeziyetsiz dünyada dYdX’in “finansal fırsatlara herkesin erişimini sağlama” misyonu ile trade etmek için bugün dYdX kullanmaya başlayın!
dYdX | Twitter | YouTube | Telegram | Discord | Medium
- Bu da ilginizi çekebilir: dYdX, Cosmos Tabanlı Test Ağını Başlatmaya Hazırlanıyor
Kripto paralar ve blockchain hakkındaki her türlü sorunuz için telegram kanalımıza davetlisiniz. Kanala katılmak için tıklayınız.
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Burada yer alan ve hiçbir şekilde yönlendirici nitelikte olmayan içerik, yorum ve tavsiyeler genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir.
Hiçbir şekilde yönlendirici nitelikte olmayan bu içerik, genel anlamda bilgi vermeyi amaçlamakta olup; bu içeriğin, yatırımcıların alım satım kararlarını destekleyebilecek yeterli bilgileri kapsamayabileceği dikkate alınmalıdır. Bu sayfalarda yer alan çeşitli bilgi ve görüşlere dayanılarak yapılacak ileriye dönük yatırımlar ve ticari işlemlerin sonuçlarından ya da ortaya çıkabilecek zararlardan KoinSaati sorumlu tutulamaz.