GAK
Dolar Endeksi (DXY), ABD Doları’nın küresel piyasalardaki değerinin gösterir. Dünyanın önde gelen ekonomisi ABD’nin istikrarlı ekonomik ve siyasi geçmişi nedeniyle, ABD Doları önde gelen rezerv para birimi olarak kabul edilir.
Merkez bankaları ve hükümetler, döviz rezervlerinde birincil döviz varlığı olarak ABD doları tutar. Rezerv para olması, istikrarı ve likiditesi nedeniyle çoğu emtia ABD doları cinsinden fiyatlanır. Tüm bu faktörler nedeniyle Dolar Endeksi’nin mantığını kavramak önemlidir.
Dolar Endeksi (DXY) Bileşenleri
Dolar Endeksi (DXY), ABD doları’nın altı dünya para biriminden oluşan bir sepete karşı değerini ölçmek amacıyla kullanılır. Bu para birimleri; Euro (EUR), Japon Yeni (JPY), İngiliz Sterlini (GBP), Kanada Doları (CAD), İsveç Kronu (SEK) ve İsviçre Frangıdır (CHF). EUR, sepetin %57,6’sını oluştururken diğer para birimlerinin ağırlıkları ise sırasıyla JPY %13,6, GBP %11,9, CAD %9,1, SEK %4,2 ve CHF’dir %3,6 oranlarındadır.
Bununla birlikte Dolar Endeksi (DXY), ABD’nin büyük ticaret ortaklarını temsil ettiği için ilerleyen dönemde Meksika pesosu (MXN) ve Çin Yuan’ı (CNY) gibi para birimleri endekste ağırlığı düşen ülke para birimlerinin yerini alabilir.
Dolar Endeksi (DXY), tarih boyunca keskin bir şekilde yükseldi ve düştü. Tarihinin en yüksek seviyesini 1984’te 165 ve en düşük seviyesi ise 2007’de 70 olarak gerçekleşti. Bununla birlikte son yıllarda Dolar Endeksi (DXY) 90 ile 100 seviyeleri arasında dalgalı hareket ediyor. Yazının kaleme aldığı dönemde endeks, 97’li seviyelerde seyrediyor.
Yazının kaleme alındığı dönemde (25.02.2022) Rusya-Ukrayna kaynaklı jeopolitik gerginliğin yarattığı belirsizlik sonucunda risk iştahının azalması ve ABD Dolarına talebin artması başta olmak üzere FED’den sıkılaştırma beklentileri gibi konular Dolar Endeksi’ne (DXY) yükseliş olarak yansıyor.
Dolar Endeksini Etkileyen Faktörler
Dolar Endeksi, ABD Doları ve sepeti oluşturan para birimlerinin arz ve talebinden etkilenir. Ülke merkez bankaları paranın arz ve talebini para politikalarıyla (faiz oranları, varlık alımları vb. araçlarla) yönlendirir. Diğer taraftan para birimlerinin (özellikle de ABD Doları-Euro) faiz oranı farkları ABD Dolarına talebi dolayısıyla da Dolar Endeksini etkiler. Dolar Endeksine yön veren diğer faktörler olarak; makroekonomik etmenlerin yanı sıra, piyasa psikolojisi ve jeopolitik riskler de sayılabilir.
Dolar Endeksi’nin Yorumlanması
Endeksin 120 olması, ABD Doları’nın söz konusu dönemde döviz sepeti karşısında %20 değer kazandığı anlamına gelir. Yani Dolar Endeksi yükselirse ABD Doları diğer para birimlerine nazaran güçleniyor ya da değer kazanıyor.
Benzer şekilde, endeksin 80 olması ABD Doları’nın söz konusu dönemde döviz sepeti karşısında %20 değer kaybettiği anlamına gelir. Yani Dolar Endeksi düşerse ABD Doları diğer para birimlerine nazaran güç kaybediyor ya da değer kazanıyor.
Diğer taraftan yüksek Dolar Endeksi emtia fiyatlarına düşüş olarak yansırken, rezerv para birimindeki zayıflık ise emtia fiyatlarına olumla yansıma gösterir.
- Bu da ilginizi çekebilir: Central Bank Digital Currency (CBDC) Nedir?
Kripto paralar ve blockchain hakkındaki her türlü sorunuz için telegram kanalımıza davetlisiniz. Kanala katılmak için tıklayınız.
