Onur Çaliş
Silicon Valley Bank iflası ile tetiklenen stablecoin krizi, kripto para piyasasını bir süre boyunca meşgul etti. Bu yazımızda sizlere, CoinGecko’nun sunduğu veriler ışığında stablecoin’ler ile ilgili bazı merak edilenleri aktaracağız.
CoinGecko’nun verilerine göre 31 Ocak 2023 itibarıyla toplam stablecoin piyasa değeri 138,4 milyar dolardır.
USD Coin (USDC) ve Binance USD (BUSD) pazar payı kazanırken toplam stablecoin piyasa değeri Ocak 2022’ye göre 29,5 milyar dolar küçüldü. Stablecoin piyasa değeri, 1 Ocak 2022’de 167,9 milyar dolar iken, 31 Ocak 2023’te 138,4 milyar dolar seviyesine geriledi. Böylelikle toplam piyasa değerinde 29,5 milyar dolarlık bir daralma gerçekleşti. Bu oran, stablecoin piyasa değeri için %17,6’lık bir düşüşü temsil ediyor.
Genel olarak, USDC ve BUSD hariç tüm stablecoin’ler bireysel piyasa değerinde benzer düşüşlere maruz kaldı. Tether (USDT) yıllık %13,5, Dai (DAI) %42,7 ve Frax (FRAX) %43,5 düşüş yaşadı. Bu varlıklar arasından yalnızca USDC ve BUSD mutlak piyasa değerinde büyüme yaşadı. USDC %1,2 büyürken BUSD %8,9 ile büyüme yaşadı. Kalan 10 stablecoin ise ortalama %67,5 küçüldü.
Hakimiyet açısından USDT, Ocak 2023’ün sonunda pazar payında %2,3’lük bir artış gerçekleştirmesi sonucunda %49’uk bir pazar hakimiyetine ulaşarak tartışmasız pazardaki liderliğini korumaya devam ediyor.
Zincire Göre Stablecoinlerin Toplam Piyasa Değeri
Ethereum, Ocak 2023 sonu itibarıyla tüm stablecoin’lerde %59,9’luk payla stablecoin pazarına hakim durumda. Etheruem’un hemen arkasında ise %26,5’lik payla TRON yer alıyor.
İlk 5 zincir arasında bulunan Ethereum %5,5’lik bir pazar payı elde ederken TRON ise %5,6’lık pazar payı elde etti.
TRON, Mayıs 2022’den Ocak 2023’e kadar %2,1’lik bir büyüme gerçekleştirirken diğer stablecoin zincirleri küçülme gerçekleştirdi. Gerçekleşen küçülme sonrasında stablecoin zincirleri çift haneli kayıplara ulaştı. En büyük düşüşü ise %69,1 ile Solana gerçekleştirdi.
Stablecoin hakimiyeti, Terra ekosisteminin ve artık pazarda yer almayan kripto para borsası FTX’in olumsuz etkilerine rağmen iki kez %17,8’lik zirveler gördü .
Merkezi Kripto Borsalarında Stablecoin Ticaret Hacimleri
USDT, merkezi kripto borsalarında (CEX) ticaret hacminin %75’inden fazla pazar payı ile en baskın stablecoin olmaya devam ediyor.
USDT’nin bu baskınlığı iki farklı faktöre bağlanabilir. Bu faktörlerden ilki işlem hacminin %90’ının USDT ağırlıklı merkezi borsalarda gerçekleşmesi, ikinci faktör ise ABD dışındaki merkezi kripto borsalarının stablecoin olarak USDT tercih ediyor olmasıdır.
Merkezi kripto borsalarının en büyüğü olarak bilinen Binance, USDT işlem hacminin çoğunluk payına sahip. Binance BUSD ile ilgili bir düzenleme getirdiği durumda genişleme devam edebilir.
BUSD, FTX’in çöktüğü Kasım 2022’de kısa süreli bir artış yaşadı. Bu artışa sebep olan durumun ise önemli oranlarda alım satım yapan yatırımcıların FTX’in çöküşü ile varlıklarını Binance’e taşıması olarak düşünülüyor. Bu durumun sonucunda da bazı tokenlerde yaşanan fiyat hareketlilikleri de spekülasyonlara sebebiyet verdi.
Merkezi Kripto Borsalarında Stablecoinler ve Yıllık Büyüme
Merkezi kripto borsalarındaki (CEX’ler) stablecoin’ler çöküşlere ve ayı piyasasında depolanan stablecoin miktarına rağmen yıllık bazda mutlak ve yüzde olarak büyüme gerçekletirdi.
Geçen yılın sonlarında FTX’in çöküşünün ardından CEX’lerden büyük miktarda geri çekilme trendi yaşanmış olmasına rağmen hala dolaşımdaki tüm stablecoin’lerin %26’sını yani 36 milyar dolarını elinde tutuyor.
Terra/UST çöküşü de muhtemelen Terra kullanıcılarının ekosistemden çıkmanın bir yolu olarak CEX’lere koşması ve yatırımcıların olaydan yararlanmak için acele etmesi nedeniyle CEX’lere aktarılan stablecoin’lerde yaşanan büyük sıçramayı tetikledi.
CEX’lerde depolanan en büyük iki stablecoin USDT ve BUSD’dir. Özellikle BUSD’in yaklaşık %90’ı Binance’te depolanıyor.
Kripto para piyasasının hakimiyeti şu an USD cinsinden stablecoin’lerdedir. 31 Ocak 2023 itibarıyla USD stablecoin’leri, stablecoin sektöründeki tüm stablecoinler arasında %98,9’luk bir paya sahiptir ve değeri 137 milyar dolardır.
Başarısız Stablecoin Projeleri
Son yıllarda birçok stablecoin modeli denendi fakat başarıya ulaşanların sayısı oldukça az oldu.
Tamamen merkeziyetsiz sabit paraların başarısız olma olasılıkları yüksektir. Piyasa değerine bakıldığında en iyi 5 stablecoin olarak USDT, USDC, BUSD, DAI ve FRAX karşımıza çıkmaktadır. USDT, USDC ve BUSD merkezi bir varlığa dayalıdır. DAI ve FRAX’a bakıldığında ise büyük bir kısmı USDC tarafından desteklenir. Merkeziyetsiz protokoller başarısız olarak değerlendirilmektedir.
Stablecoin Düzenlemeleri
FTX ve Terra/UST’nin iflası gibi olayların ardından birçok yatırımcının da önemli kayıplar yaşaması sebebiyle hükümetler ve düzenleyiciler harekete geçmeleri için baskı gördü. Baskının ardından çalışmalar hız kazandı. Özellikle stablecoin’ler odaklanılan alanların başında geliyor.
Finansal İstikrar Kurulu (FSB) ve Basel Bankacılık Denetleme Komitesi (BSBC) gibi Uluslararası Standart Belirleme Organları, dijital varlıklarla ilgili ilk düzenleyici adımları belirledi. Uluslararası Ödemeler Bankası (BIS) ise denetim ve gözetim üzerinde çalışmalarına devam etmekte. BIS merkez bankalarının stablecoin bilançosunu da etkin bir şekilde izlenmesine olanak tanıyan bir proje üzerinde de çalışmalarını devam ettirmekte.
Aynı zamanda ABD Kongresi, Singapur Para Otoritesi (MAS) ve Hong Kong Para Otoritesi (HKMA) tarafından da düzenlemeler yapılacağı netleşti.
Bu projeler sonucunda algoritmik stablecoinleri yasaklayan düzenlemeler daha yaygın hale gelecek.
- Bu da ilginizi çekebilir: Stablecoin’de Pegging (Sabitleme) Nedir?
Kripto paralar ve blockchain hakkındaki her türlü sorunuz için telegram kanalımıza davetlisiniz. Kanala katılmak için tıklayınız.
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Burada yer alan ve hiçbir şekilde yönlendirici nitelikte olmayan içerik, yorum ve tavsiyeler genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir.
Hiçbir şekilde yönlendirici nitelikte olmayan bu içerik, genel anlamda bilgi vermeyi amaçlamakta olup; bu içeriğin, yatırımcıların alım satım kararlarını destekleyebilecek yeterli bilgileri kapsamayabileceği dikkate alınmalıdır. Bu sayfalarda yer alan çeşitli bilgi ve görüşlere dayanılarak yapılacak ileriye dönük yatırımlar ve ticari işlemlerin sonuçlarından ya da ortaya çıkabilecek zararlardan KoinSaati sorumlu tutulamaz.
