Onur Çaliş
Bu yazımızda, Coinbase tarafından oluşturulan Layer-2 blok zinciri Base’in öne çıkan özelliklerini ve dezavantajlarını kaleme alacağız.
BaseBase, 9 Ağustos 2023 tarihinde ABD merkezli kripto borsası Coinbase tarafından resmi olarak piyasaya sürülen bir Ethereum Layer-2 blok zinciridir. Base, halka açık bir şirket tarafından piyasaya sürülen ilk blok zinciri olması nedeniyle kripto topluluğunda dikkat çekmiştir.
Base, Optimism’e güç veren standartlaştırılmış ve açık kaynaklı bir geliştirme yığını olan OP Stack üzerinde Ethereum Layer-2 blockchain Optimism ile ortaklaşa geliştirildi. Base, geliştiricilerin Coinbase’in 110 milyon doğrulanmış kullanıcı ve 80 milyar dolardan fazla varlıktan oluşan ekosistemine erişimle merkeziyetsiz uygulamalar (dApps) oluşturmasına olanak tanır.
Base’in hedefi, Optimism tarafından desteklenen bir Süper zincir oluşturmaktır. Base, kısa süre önce platform için yeni bir ağ tokeni çıkarmayı planlamadıklarını kamuoyuna duyurdu, bu nedenle kullanıcılar sahte Base tokenleri sunan dolandırıcılara karşı son derece dikkatli olmalıdır.
Layer-2 Nedir?
Layer-2 blok zinciri, Ethereum gibi mevcut bir blok zinciri ağının (Layer-1) üzerine inşa edilen ikincil protokolleri veya çerçeveleri tanımlamak için kullanılan bir terimdir.
Layer-2 çözümlerinin birincil amacı, güvenlik ya da merkeziyetsizlikten ödün vermeden altta yatan Layer-1 blok zincirinin ölçeklenebilirliğini, işlem hacmini ve verimliliğini artırmaktır.
Durum kanalları (Bitcoin için Lightning ağı ve Ethereum için Raiden ağı), yan zincirler (Bitcoin için Liquid ağı ve Ethereum için Loom ağı) ve rollup’lar (Optimistic rollup’lar ve ZK-rollup’lar) dahil olmak üzere çeşitli Layer-2 blok zinciri teknolojileri vardır.
En yaygın kullanılan Layer-2 blok zincir ağlarından bazıları Optimism, Polygon, zkSync ve Arbitrum’dur.
Optimism Nedir?
Optimism, Ethereum ağının üzerine inşa edilmiş ve ağın ölçeklenebilirliğini, işlem hacmini iyileştirmeyi ve ilgili ücretleri azaltmayı amaçlayan bir Layer-2 blok zinciri çözümüdür. Optimism, birden fazla zincir dışı işlemin tek bir zincir içi veri temsilinde toplandığı ve ana Ethereum zincirine gönderildiği Optimistic Rollups adlı bir teknolojiden yararlanır.
Optimism, tüm birleştirilmiş toplama işlemlerinin başlangıçta geçerli olduğunu varsayan sahtekarlığa karşı korumalı bir sistem kullanır. Kullanıcılar bu işleme itiraz edebilir ve belirli bir zaman dilimi içinde potansiyel sahtekarlık kanıtları sunabilir. Bu süre zarfında herhangi bir sahtekarlık faaliyeti tespit edilirse, kötü niyetli kullanıcı cezalandırılır ve işlem geri alınır.
Base’in Kullanım Alanları Nelerdir?
Diğer Layer-2 ağları gibi Base de çok çeşitli kullanım durumları için hizmet verebilir. Base üzerine inşa edilmiş bazı uygulamaları şöyle sıralayabiliriz:
Ödeme Uygulamaları
Beam, kullanıcıların USDC veya uygulamanın yerel varlığı Eco kullanarak işlem yapmalarını sağlayan bir ödeme uygulamasıdır. Kullanıcılar Twitter hesaplarını kullanarak oturum açabilir ve USDC veya Eco aracılığıyla gas ücretlerini karşılayabilir. Beam ayrıca, entegre bir fiat paradan kriptoya ve kriptodan fiat para birimine dönüşümü sağlayan bir ağ geçicidi içerir.
Token Takasları
Merkeziyetsiz borsalarda (DEX) token takası, Base’deki kullanıcıların çeşitli kripto varlıkları takas etmesine imkan sağlar. Şu anda Base üzerinde çalışan Uniswap, Maverick ve Dackieswap gibi birkaç merkeziyetsiz borsa bulunmaktadır.
Likidite Sağlama
Kullanıcılar Uniswap, BaseSwap ve Dackieswap gibi çeşitli dApp’ler aracılığıyla Base blok zincirinde likidite sağlayabilir. Bu dApp’ler likidite sağlayıcılarının likidite havuzlarındaki işlemlerden ücret kazanmasına olanak tanır.
Köprüleme
Base, MetaMask veya Coinbase Wallet gibi Ethereum cüzdanlarının çoğuyla uyumlu olan Base köprüsü olarak bilinen resmi bir köprü geliştirdi. Kullanıcılar, bu özellik sayesinde ERC-20 tokenlerini Base ve Ethereum arasında köprüleyebilmektedir. Ethereum’dan Base’e köprüleme genellikle birkaç dakika sürerken, Base’den Ethereum’a köprüleme yaklaşık 7 gün sürer.
DAO’ların Başlatılması
Merkezi Olmayan Otonom Organizasyon (DAO), topluluk tarafından yönlendirilen kararlarla karakterize edilen ve akıllı sözleşmeler yoluyla işletilen blok zinciri tabanlı bir organizasyondur. DAO’ların oluşturulmasına yönelik bir protokol olan Aragon, Base ağında kodsuz bir dApp sunarak DAO oluşturma sürecini basitleştirmektedir.
Base Network’ün Faydaları Nelerdir?
Düşük Maliyetli
Diğer optimistic rollup’lar gibi Base de işlem maliyetlerini önemli ölçüde azaltmak ve işlem verimini artırmak için tasarlanmış düşük gas ücretlerine sahiptir. Base bunu, işlemleri zincir dışında işleyerek ve bunları tek bir kanıtta birleştirerek başarır.
Erişilebilirlik
Base gibi EVM uyumlu zincirler, geliştiricilerin mevcut Ethereum tabanlı araçları, çerçeveleri ve akıllı sözleşmeleri birden fazla platformda kolayca dağıtmasını ve bunlardan yararlanmasını sağlayarak erişilebilirliği artırır.
Ölçeklenebilirlik
Layer-2 ölçeklenebilirliği, blok zinciri ağlarının kapasitesini ve işlem hacmini artırarak önemli avantajlar sunar. Bu iyileştirme, darboğazları giderir ve verimsizlikleri azaltır. Bunun sonucunda kullanıcılar ve geliştiriciler için daha hızlı, daha uygun maliyetli çözümler sağlar.
Base Network’ün Dezavantajları Nelerdir?
Merkezileştirme
Base ile ilgili başlıca endişelerden biri merkezi bir yapıya sahip olmasıdır. Coinbase, Base’deki tek sıralayıcı düğüm olarak işlev görerek işlemler üzerinde önemli bir kontrol sağlıyor. (Sıralayıcı düğüm, blok zinciri ağında işlemlerin belirli bir sıraya göre sıralanması ve sonuçlandırılmasından sorumlu olan ve işlem verimini artıran özel bir düğümdür.)
Uzun Para çekme Süreleri
Base blok zincirinin ana sınırlamalarından biri, yaklaşık 7 gün süren uzun para çekme süreleridir. Bu gecikme, Optimism’in sahtekarlığa karşı koruma sisteminin tasarımına atfedilir; bu sistem, kullanıcıların işlemlere itiraz etmesine ve bu belirtilen süre içinde potansiyel sahtekarlık kanıtları sunmasına izin verir.
Güvenlik
OP Stack üzerine inşa edilmiş bir Layer-2 olarak Base, bir dizi güvenlik riskiyle karşı karşıyadır. İlk endişe, bir güvenlik önlemi olarak sahtekarlık önleyici mekanizmaların etkinliği ile ilgilidir. Dolandırıcılık kanıtı, ana blok zincirinde sonuçlandırılmadan önce geçersiz zincir dışı işlemleri izlemek ve bunlara itiraz etmek için ağ katılımcılarının dikkatine dayanır. Ancak bu mekanizma, katılımcılar için ödül teşvik sorunları ve veri saklama saldırılarına karşı savunmasızlık gibi çeşitli zorluklarla karşı karşıyadır.
Kaynak: https://academy.binance.com/en/articles/what-is-base-coinbase-layer-2-network
- Bu da ilginizi çekebilir: Base Ağı Olası Airdrop Etkinliği İçin Neler Yapılabilir?
Kripto paralar ve blockchain hakkındaki her türlü sorunuz için telegram kanalımıza davetlisiniz. Kanala katılmak için tıklayınız.
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Burada yer alan ve hiçbir şekilde yönlendirici nitelikte olmayan içerik, yorum ve tavsiyeler genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir.
Hiçbir şekilde yönlendirici nitelikte olmayan bu içerik, genel anlamda bilgi vermeyi amaçlamakta olup; bu içeriğin, yatırımcıların alım satım kararlarını destekleyebilecek yeterli bilgileri kapsamayabileceği dikkate alınmalıdır. Bu sayfalarda yer alan çeşitli bilgi ve görüşlere dayanılarak yapılacak ileriye dönük yatırımlar ve ticari işlemlerin sonuçlarından ya da ortaya çıkabilecek zararlardan KoinSaati sorumlu tutulamaz.
