Onur Çaliş
Bu yazımızda, geçmiş Bitcoin halving etkinliklerini ve piyasaya olan etkilerini kaleme alacağız.
28 Kasım 2012: İlk Dilim
İlk Bitcoin halving etkinliği, Bitcoin madencilik ödülünün ilk %50’sini keserek blok başına 50’den 25 Bitcoin’e düşürdü. O zamanlar, halving’in etkisi hala fiyatlandırılmamıştı. Yarılanma günündeki kapanış fiyatı 12,20 dolar olduğu için topluluk endişeyle izliyordu.
2012’deki ilk yarılanmadan sonraki aylarda, daha az kârlı madencilerin maliyetleri düşürmek için makineleri kapatmasıyla ağ hash oranı ve zorluk derecesi düştü. Ancak 2013’ün başlarında Bitcoin ilk büyük yükselişini başlatarak 13 dolardan yıl sonunda 1.000 dolara yükseldi.
Madencilerin kapitülasyon korkusunun büyük ölçüde asılsız olduğu kanıtlandı. Ağ hızla gelişti ve Bitcoin topluluğu erken bir ders aldı: Halving’ler Bitcoin ağı ve Bitcoin fiyatı için yükseliş anlamına gelir.
Toplam Bitcoin Arzı 28 Kasım 2012: 10,500,000
Halving Günü Kapanış Fiyatı: 12 dolar
İlk Halving Etrafındaki Bitcoin Ödülü Söyleminin İncelenmesi
Yarılanmadan önce, Aralık 2010 – Kasım 2012 arasında Bitcoin’in yaşayabilirliğini eleştiren sadece birkaç dağınık makale vardı. Bunlar muhtemelen Bitcoin’in volatilitesi ve ana akım benimsenme eksikliği hakkındaki şüpheciliği yansıtıyordu.
Yarılanmadan hemen önceki aylarda (Eylül-Ekim 2012), eleştirel makale yoktu. Fiyat 10-15 dolar civarında nispeten sabit kaldı.
Eleştirel anlatı Nisan 2013’te Bitcoin’in geleceği hakkında Slate’in Bitcoin’i Aptal Altını olarak nitelendirdiği ve cironun Bitcoin’in neden başarısız olmaya mahkum olduğunu açıkladığı üç olumsuz makale ile artmaya başladı. Bu, fiyatın 213 dolara ulaştığı ilk büyük dalgalanmayla aynı zamana denk geldi. Dalgalanma muhtemelen şüpheciliği yeniledi.
Olumsuz anlatı Mart 2014’te BTC’nin 1.132 dolar seviyesinden 555 dolara düşmesiyle zirveye ulaştı. Popüler siteler tarafından Bitcoin’in yaşayabilirliğini sorgulayan yaklaşık 7 eleştirel makale yayınlandı.
2014 yılı boyunca, fiyat dalgalanmaları ya da çöküleri sırasında eleştirel makalelerde periyodik artışlar oldu. Bu makalelerin sıklığını artıran olaylardan biri, dünya çapındaki tüm BTC işlemlerinin %70’sini gerçekleştiren bir borsa olan Mt.Gox’un kapatılmasıydı. 2014’ün sonlarına doğru, dalgalanmaya rağmen, olumsuz anlatı Nisan-Kasım 2014 arasında sadece sekiz eleştirel makale ile yavaşladı. Bu da artan ana akım benimsenmenin şüpheciliği azalttığını göstermektedir.
İlk Yarılanma Sırasında Bitcoin’e 100 Dolar Yatırım Yapsaydınız Ne Olurdu?
Eğer bir kişi 28 Kasım 2012’de Bitcoin’e sadece 100 dolar yatırım yapma öngörüsüne sahip olsaydı, bu yatırım 14 Eylül 2023 itibariyle şaşırtıcı bir şekilde 1.629.387 dolar değerinde olacaktı ve Bitcoin’in fiyatı 26.293,87 dolar olacaktı. Başka bir deyişle, 100 dolarlık basit bir yatırım 10 yıldan biraz uzun bir süre içinde 1,6 milyon doların üzerinde kâr getirecekti.
Bitcoin’in dört yılda bir gerçekleşen yarılanmalarından kaynaklanan yerleşik arz şoklarının yanı sıra ana akım benimsemenin hızlanmasıyla Bitcoin, ilk yatırımcılarını muhtemelen modern tarihin en büyük yatırım getirisiyle ödüllendirdi. Her şey 2012’deki ilk yarılanmayla başladı; bu yarılanma ilk önemli fiyat artışı dalgasını getirdi ve gelecekteki muazzam kazançlar için zemin hazırladı.
9 Temmuz 2016: Bir Patlamaya Hazırlanmak
İkinci yarılanma blok ödülünü %50 daha azalttı (25 BTC’den 12,5 BTC’ye). Topluluk, 2012’nin anıları hala taze olduğundan, yarılanma nedeniyle bir başka boğa koşusu bekliyordu. Pek çok kişi bir fiyat patlaması öngördü. Ancak, bazıları daha lük bir madencilik ödülünün madencilik kârlarını düşürebileceği ve ağa zarar verebileceği konusunda uyardı. Sonrasında ne olduğunu hepimiz biliyoruz.
Bitcoin 2017 yılında inanılmaz bir boğa koşusu yaşadı. Fiyat yıl sonunda yaklaşık 20.000 dolara kadar yükseldi ve bu, kripto para birimlerinin ilk kez küresel ilgi odağı olduğu bir dönemdi. Bu, dört yıl sonra daha da büyük bir boğa koşusu için zemin hazırladı.
Toplam Bitcoin Arzı 9 Temmuz 2016: 15,750,000
Yarılanma Günü Kapanış Fiyatı: 640,56 dolar
İkinci Halving Etrafındaki “Bitcoin Öldü” Söyleminin İncelenmesi
İkinci yarılanma yaklaştıkça olumsuz söylemler de artmaya başladı. Aralık 2014’ten Temmuz 2016’ya kadar, özellikle fiyat dalgalanmaları veya çöküşleri sırasında Bitcoin’in geleceği hakkında olumsuz makalelerde periyodik artışlar oldu.
Eleştirilerin arttığı dönemler, büyük fiyat dalgalanmaları ve çökülerlerle ilişkili olma eğilimindeydi. Bitcoin, niş bir deneyden daha ana akım bir varlık sınıfına dönüştüren bu dönemde olağanüstü bir dalgalanma yaşadı.
Buna ek olarak, yüksek profilli borsa saldırıları, ölçeklendirme çözümlerine ilişkin tartışmalar ve düzenlemelere ilişkin belirsizlikler Bitcoin için zorluklar yarattı. Mt.Gox saldırısı ve SegWit ve hard fork tartışmaları gibi olaylar Bitcoin’in güvenliği, yönetişimi ve verimli bir şekilde gelişebilme kabiliyeti hakkında soru işaretleri yarattı.
Ethereum gibi yeni rakip kripto paraların hızla ortaya çıkması da Bitcoin’in baskın coin olarak kalacağı fikrine meydan okudu. Altcoin’lerin ve token’ların yükselişi Bitcoin’in algılanan sınırlamalarının altını çizdi ve uzun vadeli değerine ilişkin tartışmaları körükledi.
İkinci Yarılanma Sırasında Bitcoin’e 100 Dolar Yatırım Yapsaydınız Ne Olurdu?
İkinci yarılanmanın yaşandığı 9 Temmuz 2016’da Bitcoin’e 100 dolar yatırım yapmış olsaydınız, yatırımınız şu anda yaklaşık 4 bin dolar değerinde olacaktı.
O gün Bitcoin’in fiyatı 640,56 dolar seviyesindeydi. Bugünün fiyatı olan 26.293 dolardan, o zaman 100 doların satın alacağı 0,1555 BTC şimdi yaklaşık 4.092 dolar değerinde olacaktı. Bu da ilk yatırımınızın 40 katından fazla bir getiri elde etmenizi sağlayacaktı.
11 Mayıs 2020: Bir Milyon Daha
Üçüncü yarılanma madencilik ödülünü tekrar yarıya indirdi. Çok öngörülebilir, ancak çok çığır açıcı. Madencilik ödülünün blok başına 6,25 BTC’ye düşürülmesiyle Bitcoin bir başka boğa koşusuna hazırlanıyordu.
Artan kurumsal benimseme ve Bitcoin’in enflasyona karşı bir koruma olarak kullanılabileceğine dair spekülasyonlar çoğaldı. Yarılanmanın ardından Bitcoin fiyatı bir kez daha yükseldi. Topluluk bu zamana kadar hazırdı, dersi çoktan almışlardı. Yarılanma günü heyecanlan beklendi ancak gerçek kutlamalar 2021’deki inanılmaz boğa koşusuna kadar başlamadı.
Toplam Bitcoin Arzı 11 Mayıs 2020: 18.375.000
Yarılanma Günü Kapanış Fiyatı: 8,605.03
Üçüncü Yarılanma Etrafındaki “Bitcoin Öldü” Söyleminin İncelenmesi
Yarılanmanın ardından, Bitcoin daha yaygın hale geldikçe olumsuz anlatı da artmaya başladı. Bununla birlikte, en yüksek sesli şüphecilik ekonomistlerden, akademisyenlerden ve eski muhafız finansörlerden geliyor gibi görünüyordu.
Ağustos 2017’de Bitcoin’in ölümünü öngören ve onu bir balon olarak nitelendiren birkaç makale vardı. Bu, Bitcoin’i 1000 dolar seviyesinden 20 bin dolara çıkaran fiyat artışıyla aynı zamana denk geldi. Dalgalanma muhtemelen şüpheciliği yeniledi.
Eleştirel söylem, Aralık 2017’de fiyat hızla yükselirken zirveye ulaştı. O ay popüler yayınlarda Bitcoin’i bir aldatmaca ya da balon olarak nitelendiren yaklaşık 33 düşüş eğilimli makale yer aldı. Dramatik fiyat artışı medyanın yoğun ilgisini ve şüpheciliğini beraberinde getirdi.
2018 yılı boyunca, büyük fiyat düşüşleri sırasında kritik makalelerde periyodik artışlar olmuştur. Bitcoin ölüm ilanı makalelerinin sıklığı, fiyatın 4 bin doların altına düştüğü Kasım-Aralık 2018’de zirve yaptı. Bu noktada, yaşayabilrlik kaygıları dikkat artışından ziyade dalgalanmadan kaynaklanıyordu.
2019 ve 2020’de eleştirel makalelerinin hacmi genel olarak azaldı ancak fiyat dalgalanmalarında artışlar devam etti. Bu durum, devam eden şüpheciliğe rağmen Bitcoin’in ana akım ilgi görmeye ve benimsenmeye devam ettiğini göstermektedir.
2021 yılına gelindiğinde, BTC 60.000 dolara yaklaşırken eleştirel makalelerde büyük bir artış daha yaşandı. Ancak, bu düşüş tahminlerinin hacmi ve sıklığı 2021’in ikinci yarısından itibaren azalmaya başladı. Bu durum potansiyel olarak kripto paranın ana akım finansın gözünde nihayet “geçici heves” aşamasını geçtiğine işaret ediyor.
Üçüncü Yarılanma Sırasında Bitcoin’e 100 Dolar Yatırım Yapsaydınız Ne Olurdu?
Fiyatın 8.605 dolar olduğu 11 Mayıs 2020’de Bitcoin’e 100 dolar yatırmaya karar vermiş olsaydınız, bu yatırım 14 Eylül 2023 itibarıyla 3.054 dolar değerinde olacaktı. Başka bir deyişle, üç yıldan biraz daha uzun bir süre önce fiyat 10.000 doların altındayken Bitcoin’e yapılan 100 dolarlık bir yatırım, şimdiden 2.954 doların üzerinde kâr elde etmiş olacaktı.
2024 ve Sonrası
Bir sonraki yarılanma, madencilik ödülü tekrar blok başına 3.125 BTC’ye düşürecek. Bitcoin topluluğu bu dönüm noktasını heyecanla bekliyor. Bitcoin arzını daha da kıtlaştıracak ve umarız yeni bir boğa piyasası başlatacaktır.
Bitcoin’in yerleşik yarılanmaları, arz ihracı üzerinde öngörülebilir kontrol sağlayan benzersiz bir özellik olarak öne çıkıyor. Diğer kripto para bu modeli kopyalamaya çalıştı ancak başka hiçbir blok zinciri yarılanma ve enflasyon azaltma konusunda Bitcoin kadar başarılı olamadı.
Elbette, bazı eleştirmenler yarılanmanın gereksiz olduğunu ve Bitcoin arzının tüm birimlerin derhal serbest bırakılmasıyla 21 milyonda sınırlandırılabileceğini savundu. Ancak Satoshi, kademeli, kurallara dayalı ihracın önemini ve bunun benimsenme ve adaleti artırmadaki rolünü akıllıca kabul etti. Yarılanmalar olmasaydı Bitcoin bugün olduğu yerde olamazdı.
Halving’ler aynı zamanda her nesil Bitcoin kullanıcısı arasında bağlar kurmaktadır. 2012’deki ilk yarılanmaya katılanlar, topluluğun büyümesini ve yeni kilometre taşlarını geçmesini izlediler. 2020’den sonra katılanlar ise Bitcoin’in köklerine ilişkin bağlam için daha önceki yarılanmalara bakıyor. Yarılanmalar, topluluğa ne kadar ilerlediğimizi ve henüz nereye gitmemiz gerektiğini hatırlatıyor.
Dördüncü Yarılanma Etrafındaki “Bitcoin Öldü” Anlatısının İncelenmesi
Aralık 2021’de görülen olumsuz duyarlılıktaki artış, o yılın başlarında Bitcoin ve diğer büyük kripto para birimlerinin fiyatlarında yaşanan büyük düzeltmelerin hemen ardından geldi. Bitcoin Aralık ayında tekrar 45.000 doların üzerine çıkarken, ortaya çıkan olumsuz parçalar muhtemelen kripto paranın oynaklığına ilişkin artan tedirginliği yansıtıyordu.
Bu korku, Web3 alanındaki büyük oyuncuların bocalamaya başlamasıyla 2022’de daha da yoğunlaştı. Haziran 2022’de, Bitcoin’in öldüğünü ve Ponzi olduğunu ilan eden önemli isimler ve popüler yayınlarla anlatı patladığında, kripto piyasası aşırı bir korku içindeydi. O ayın başlarında, kripto borç verme protokolü Celsius Network para çekme işlemlerini dondurdu ve Terra ekosistemi iflas ederek (Mayıs 2022) milyarlarca piyasa değerini sildi.
Haziran ayındaki olumsuz haberler, Bitcoin’in 2020’den bu yana ilk kez 20.000 doların altına düşmesiyle ayın döneme denk geldi. Medyanın yığılma etkisi muhtemelen satış baskısını şiddetlendirdi.
Eylül 2022’de Bitcoin tekrar 19.000 doların altını test ettiğinde, popüler yayınlardan iki Bitcoin ölüm ilanı daha ortaya çıktı. Bu düşüş, Three Arrows Capital ve Voyager Digital’in iflasları da dahil olmak üzere başka kripto başarısızlıklarının ardından geldi.
Piyasa 2022’nin Geir kalanında istikrar kazanırken, kurumsal kripto maruziyeti konusunda endişeler artmaya devam etti. Bu durum Kasım ayında FTX’in iflasıyla doruğa ulaştı ve bu da başka bir karamsarlık dalgasını tek kriptonun yaşayabilirliğine ilişkin şüpheleri körükledi.
Özetle, medyada yer alan Bitcoin öldü haberlerinde görülen periyodik artışlar, piyasa satışları ve büyük kripto başarısızlıklarıyla oldukça ilişkili görünüyor. 2024’teki yarılanmaya yaklaştıkça, asıl soru yarılanam etrafında yenilenen yükselişin piyasa psikolojisine tekrarlanan darbelerin üstesinden gelip gelemeyeceğidir. Bununla birlikte, ana akım benimsenme artmaya devam ederse, olumsuz medya kapsamının etkisi zamanla azalabilir.
Kaynak: https://coinmarketcap.com/academy/article/bitcoin-halvings-history-a-look-back-in-time
- Bu da ilginizi çekebilir: Bitcoin Halving (Yarılanması) Nedir?
Kripto paralar ve blockchain hakkındaki her türlü sorunuz için telegram kanalımıza davetlisiniz. Kanala katılmak için tıklayınız.
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Burada yer alan ve hiçbir şekilde yönlendirici nitelikte olmayan içerik, yorum ve tavsiyeler genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir.
Hiçbir şekilde yönlendirici nitelikte olmayan bu içerik, genel anlamda bilgi vermeyi amaçlamakta olup; bu içeriğin, yatırımcıların alım satım kararlarını destekleyebilecek yeterli bilgileri kapsamayabileceği dikkate alınmalıdır. Bu sayfalarda yer alan çeşitli bilgi ve görüşlere dayanılarak yapılacak ileriye dönük yatırımlar ve ticari işlemlerin sonuçlarından ya da ortaya çıkabilecek zararlardan KoinSaati sorumlu tutulamaz.
