Bahtiyar Büyükduman
Ripple, Finans endüstrisinin para transfer ihtiyaçlarını gidermek için yaratılmış bir networktür. XRP ise Ripple’ın, market hacmi bakımından sürekli ilk beş kripto para birimleri arasında gösterilen, Ripple ağında kullanılmak üzere üretilmiş kripto para birimidir.
Arkasındaki büyük heyecana rağmen Ripple şu anda SEC (Securities and Exchange Commission) tarafından yasal çıkmaza sürüklenmiştir. Fakat şirketin içinde bulunduğu bu durum XRP’nin diğer kripto varlıklar ile inişli çıkışlı bir yarışa girmesine engel olamamıştır.
Ripple Nedir?
Ripple dünya çapında işlem yürütme kabiliyetine sahip ödeme mutabakat ve kambiyo ağıdır. Ripple iki işlemci arasındaki işlemini kendi ağı tarafından hızlıca onaylandığı, güvenilir bir temsilci görevini üstlendiği bir fikir ile ortaya çıkmıştır. Ripple ağında, geniş itibari para birimleri, Bitcoin gibi kripto varlıklar ve hatta altın gibi emtialar arasında işlem yapılabilir.
Yapılan işlemlerin karşılığında kesilen standart işlem ücreti 0.00001 XRP olarak belirlenmiştir. Bu ücret bankaların SWIFT ücretleri ile karşılaştırıldığında oldukça az bir miktar olarak değerlendirilebilir. Nisan Ayının sonunda XRP’nin birim fiyatının 1.38$ olduğunu düşündüğümüzde işlem başına alınan işlem ücretini 0.0000138 $ olarak hesaplayabiliriz.
XRP Nedir?
XRP, Jed McCaleb, Arthur Britto ve David Schwartz tarafından kurulan XRP blockchain sisteminde çalışan kripto varlıktır. Ripple’ın kuruluşunda, ağ üzerindeki finansal işlemlerin, işlem ücretlerini ödemek için tasarlanmış XRP, istenildiği takdirde kripto varlık yatırımı olarak da alınabilir.
Ripple ledgerları ve onay süreçleri, kompleks denklemleri çözebilen herkese açıktır, fakat defter sahiplerinin çoğunluğu ile işlemler güvence altına alınır. XRP ağında ise bu durum biraz daha farklıdır. Ripple zinciri işlemleri biraz daha merkeziyetçi bir şekilde yürütmektedir.
Ripple’ın doğrulama uygulaması, internet üzerinden indirilebilen bir yazılımdır. Bu yazılımda, kullanıcıların işlemlerini onaylamaları için, kendilerini dolandırmayacağını düşündükleri onaylayıcıları seçebilecekleri “özgün düğüm/unique node” ismi verilen bir liste bulunmaktadır. Bu listede şu anda 35 adet onaylayıcı yer almaktadır. Ripple bu nodelardan 6 taneye kadar üretebilme ve hangi onaylayıcıların listeye gireceğine kendisi karar verir.
Fakat kullanıcılar bu ön tanımlı listelerden istedikleri zaman çekilebilir ve hipotetik olarak Ripple tarafından seçilmiş onaylayıcıları işlemlerinden çıkartabilirken kendi güvendiği onaylayıcılardan oluşan bir liste yapabilirler. Bu sayede kullanıcılar ağın, Ripple’a ihtiyaç duymadan işlem onaylamasını mümkün kılarlar.
Her yeni işlem ile birlikte, onaylayıcılar, üç ile beş saniye arasında, diğer ledgerlar ile eşleşebilmek için kendi ledgerlarını güncellerler. Eğer yanlış eşleşme olursa, onaylayıcılar neyin yanlış olduğunu anlamak için işlemi durdururlar. Bu protokol sayesinde Ripple, Bitcoin gibi diğer kripto para birimlerinden farklı olarak, işlemleri güvenli ve etkili bir şekilde onaylama üstünlüğüne sahip olur.
XRP Mining Nasıl Yapılır?
Mining, Türkçe karşılığı ile madencilik, blockchain bazlı kripto varlıklarda kullanılan dağıtık doğrulama sistemidir. Bu sistem özet ile, işlemleri hızlandırırken, onaylayıcıların yaptıkları iş karşılığında ödüllendirildiği yeni kripto varlıklar ile sisteme varlık sağlamaktadır. Örneğin Bitcoin, her işlem onaylandıkça işleme açılan, toplamda 21 milyon arz limitine sahiptir.
Diğer taraftan XRP, periyodik olarak tedavüle sürülen, önden madenciliği yapılmış 100 milyar tokena sahiptir. Bu tokenlerın %6’sı XRP’nin gelişiminde kullanılmak amacıyla teşvik payı olarak Ripple şirketi tarafından tutulmaktadır. %48’i ise piyasalara zaman içinde sürülmek üzere rezervde tutulmaktadır.
Bu durum, anlaşılabilir bir şekilde, kripto varlıkların görece nadirliğinin değerine değer kattığı düşünüldüğünde, yüklü miktarda XRP’nin tek seferde piyasaya sürülerek, hali hazırda dolaşımda olan diğer XRP’nin değerini düşürebileceği algısını yaratmıştır.
Digital Capital Management müdürü Tim Enneking yaptığı bir açıklamada “Ripple firması, güven, ön görülebilir arz gibi çeşitli mekanizmaların uygulanmasıyla ortaya çıkabilecek belirsizliklerin önüne geçmek istemiştir” demiştir. Daha önce bahsettiğimiz madencilik ve ön madencilik ayrımı ise SEC ile yaşanan anlaşmazlık sebebiyle yapılmış bir tercih olmalıdır. SEC Ripple’ı farklı ve daha katı regülasyonlar ile yönetilen, bir para biriminden çok hisse senedi gibi bir güvence olarak tanımlamaktadır.
Ripple (XRP) Nasıl Kullanılır?
XRP diğer dijital para birimleri gibi yatırım amaçlı ya da trade işlemlerinde kullanılabilir. Ripple ağı ise para birimi bozdurma, kambiyo gibi işlemler için kullanılabilir.
Örneğin, Dolar’ınızı Euro’ya çevirme işlemi yapmak istediğinizde, öncelikle dolarınızı Ripple sistemi üzerinde XRP’ye çeviriyor, daha sonra bu XRP ile Euro alabiliyorsunuz. Bu sayede bu işlemlerinizi banka üzerinden yapmayarak zamandan ve paradan tasarruf sağlayabiliyorsunuz.
Bazıları tarafından XRP vizyonu ve faydaları, SEC ile süren davalardan dolayı zorlayıcı olarak değerlendirilmektedir. White, Ripple’ın SEC ile ciddi bir sürtüşme içinde olmasıyla birlikte kendilerini regüle edilmiş firmalar için düzenleme katmanı olarak konumlandırdığını ve yasal sorunların çözülmeden kullanıcıların XRP’yi gönül rahatlığı ile satın almayacağını düşündüğünü söylemektedir.
Tüm bu belirsizliklerle birlikte Enneking Ripple’ın bu problemleri çözmediği sürece, birçok kişi için kumar olarak görüleceği fikrinde olduğu yönünde fikir beyan etmiştir ve SEC açıklamalarının XRP’nin fiyatındaki düşüşe sebep olduğunu eklemiştir.
Tüm bu yazdıklarımızı düşündüğümüzde XRP’ye yatırım yapmak sizlerin kendi risk yönetiminiz ile karar vereceğiniz bir karara bağlıdır. Bir başka deyiş ile DYOR!
Kaynaklar:
1-https://www.forbes.com/advisor/investing/what-is-ripple-xrp/
2-https://www.investopedia.com/terms/r/ripple-cryptocurrency.asp
3-https://www.coindesk.com/what-is-ripple-what-is-xrp
Kriptoparalar hakkında; merak ettikleriniz, öğrenmek istedikleriniz, soru-cevap, güncel analizler için Telegram kanalımızda bizi takip edin ve iletişimde kalın. KoinSaati’nin Telegram Kanalına katılmak için tıklayınız.
