Algoritmik Stablecoin Nedir?

Algoritmik bir stablecoin, fiyat istikrarını sağlamak ve bir varlığın dolaşımdaki arzını, örneğin ABD doları, altın veya herhangi bir yabancı para birimi gibi bir rezerv varlığa sabitlenerek dengelemek için tasarlanmıştır.

Stablecoin’ler, ABD dolarının sabit değerini tutmak için tasarlanmış kripto para birimleridir. Stablecoin’ler, beklenen ve istikrarlı bir değere sabitlendiğinden, yatırımcılar veya trader’lar, kendilerini piyasa fiyatı oynaklığına karşı korurken kripto piyasalarında kalmak için sıklıkla kullanırlar.

Stablecoin’lerin çoğu, bir tür teminat mekanizması kullanarak sabitlenmesini sağlamayı amaçlıyor. Dolaşan sabit paralar, değeri sabit paranın değerini garanti etmesi gereken varlıklar tarafından desteklenir. USDC ve Tether (USDT) gibi çoğu büyük stablecoin, banka gibi merkezi bir varlıkla tutulan USD gibi zincir dışı teminatlarla teminat altına alınır. Bununla birlikte, sabit paralar, DAI’de olduğu gibi, merkeziyetsiz mekanizmalar kullanılarak zincir üzerinde teminatlandırılabilir.

Algoritmik stablecoin’ler ise farklıdır. Algoritmik stablecoin’ler, en saf hallerinde tamamen teminatsızdır. Değerleri herhangi bir dış varlık tarafından desteklenmez. Bunun yerine, bazı sonuçların çıktısını almak için (genellikle bir bilgisayar tarafından) izlenecek belirli talimatlar veya kurallar olan algoritmalar kullanırlar. Bu algoritmalar, piyasa katılımcısı davranışını teşvik etmek veya dolaşımdaki arzı manipüle etmek için optimize edilmiştir. Böylece herhangi bir token’ın fiyatı teoride sabit olmalıdır.

Algoritmik Stablecoin’ler Nasıl Çalışır?

Bir stablecoin’in (algoritmik veya başka türlü) çalışıp çalışmadığını belirlemeye yönelik test basittir: Sabit değerini ne kadar iyi koruyor?

Algoritmik stablecoin tasarımcıları, token’ın sabit kalmasına yardımcı olmak için çeşitli mekanizmalar kullanır. Çoğu stablecoin’den farklı olarak, algoritmik stablecoin’lerde bu mekanizmalar protokole yazılır ve herkesin görebileceği şekilde blok zincirinde halka açıktır.

Örnek olarak 1 ABD doları için sabit olduğu varsayılarak gösterilen, teminatlandırılmamış iki yaygın algoritmik stablecoin’in modelini paylaşıyoruz.

Rebase: Rebase, algoritmik stablecoin’ler sabitliği korumak için temel arzı manipüle eder. Protokol token’ın 1 dolarlık fiyattan sapmasıyla orantılı olarak arzı dolaşımdan almak için para basar veya token yakar. Stablecoin’in fiyatı> 1$ ise, protokol token basar. Stablecoin’in fiyatı<1$ ise protokol token yakar.

Seigniorage: Seigniorage algoritmik stablecoin’leri token’ın fiyatı sabit olacak şekilde tasarlandığı ve en az bir başka token’ın bu istikrarı kolaylaştırmak için tasarlandığı bir multi-coin sistemi kullanır. Seigniorage modelleri tipik olarak, stablecoin’in fiyatını sabit paraya doğru itmek için piyasa katılımcılarını stablecoin olmayan parayı satın almaya veya satmaya teşvik eden protokol tabanlı para basma mekanizmaları ve serbest piyasa mekanizmalarının bir kombinasyonunu uygular.

Algoritmik Stablecoin Örnekleri

• Ampleforth (AMPL) – TÜFE’ye göre ayarlanmış 2019 USD’ye sabitlenmiş, yeniden basılan ilk algoritmik stablecoin’lerden biri.
• Basic Cash (BAC) – 3 token’lı seigniorage sistemini kullanarak, stablecoin Basis Cash (BAC), hisse ve bono kullanımı yoluyla 1 USD sabit değerini koruyor.
• USDD – Tron kurucusu Justin Sun tarafından Mayıs 2022’de başlatılan Tron ekosistemi için merkeziyetsiz bir stablecoin’dir.
• UXD – Solana blok zincirinde %100 delta nötr pozisyonuyla desteklenen algoritmik bir stablecoin.
• UST – Bu algoritmik stablecoin, Mayıs 2022’dedaha geniş bir kripto para piyasası çöküşü sırasında dolar kurunu kaybettiğinde gündem oldu. Dolar kurunu korumak için kullanılan kripto para birimi Terra (LUNA) fiyatında bir çöküşü hızlandırdı.
• USN – NEAR’ın algoritmik stablecoin’idir. ABD doları karşısında 1:1 sabit değerini korumak için bir tokenomik ve bir rezerv karışımı kullanmaktadır. Kullanıcılar, USN’yi basmak için NEAR token’larını yakabilir ve bunun tersi de geçerlidir.

Algoritmik Stablecoin’lerin Riskleri

Algoritma tabanlı stablecoin’ler için bazı riskler bulunmaktadır.

• Arz Artışı 

Token fiyatı önceden tanımlanmış sabit değerin üzerine çıktığında, algoritma arzı artırmak için yeni token’lar basar. Talep artışında bir yavaşlama olması durumunda, yeni stablecoin’ler basılmalı, bu da token değer kaybına yol açmaktadır. Arz artışı token’in fiyatı üzerinde bir satış baskısı anlamına gelmektedir. LUNA’da olduğu gibi.

• Arzın Azaltılması

Arzdaki azalma, algoritmik stablecoin’lerin risklerine bir başka kayda değer katkı da sunuyor. Arz azaltıldığında ve talep fazla olduğunda stablecoin’in fiyatı 1$’ın üzerine çıkar. Stablecoin’i sabitine geri getirmek için çoğu protokol 1 stablecoin 1 token trade etmeye izin vermektedir. Bu trade kullanıcıların 1 cent’lik kar elde edebilecekleri anlamına gelir. Ve aynı oranda yakım gerçekleştirilir.

• Oracle’lar

Algoritmik stablecoin’lerin riskleri arasında bir diğer önemli ekleme, oracle’lardır. Oracle sözleşmeleri, ilgili stablecoin ile ilgili fiyat verilerini sunmaktan sorumludur. Ardından algoritma, fiyat bilgisi ile arzda ayarlamalar yapılmasını sağlar. Ancak, oracle’ların seçimi ve uygulanması, özellikle güven, dürüstlük ve doğruluk yönleri göz önüne alındığında, zorluklar ortaya çıkarabilir.

• Peg’in Kaybedilmesi

Teminatlandırılmamış stablecoin’ler ile ilgili en riskli ve en önemli konu peg’in kaybedilmesidir. Teminatlandırılmamış stablecoin’ler maksimum riskleri bu anlarda alırlar. Herhangi bir stablecoin, peg kaybedilmesi ile karşı karşıya kalırsa piyasanın güvenini de kaybedecektir. Ve etkili bir şekilde toparlanmada zorluk çekecektir.

• Bu da ilginizi çekebilir: Hangi Stablecoin Daha Güvenli?

Kripto paralar ve blockchain hakkındaki her türlü sorunuz için telegram kanalımıza davetlisiniz. Kanala katılmak için tıklayınız.

Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Burada yer alan ve hiçbir şekilde yönlendirici nitelikte olmayan içerik, yorum ve tavsiyeler genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Hiçbir şekilde yönlendirici nitelikte olmayan bu içerik, genel anlamda bilgi vermeyi amaçlamakta olup; bu içeriğin, yatırımcıların alım satım kararlarını destekleyebilecek yeterli bilgileri kapsamayabileceği dikkate alınmalıdır. Bu sayfalarda yer alan çeşitli bilgi ve görüşlere dayanılarak yapılacak ileriye dönük yatırımlar ve ticari işlemlerin sonuçlarından ya da ortaya çıkabilecek zararlardan KoinSaati sorumlu tutulamaz.